Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi


Zarar yetkazuvchining huquqqa xilof xatti-harakati va yetkazilgan



Download 30,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet342/424
Sana31.12.2021
Hajmi30,09 Mb.
#267670
1   ...   338   339   340   341   342   343   344   345   ...   424
Bog'liq
@mustaqilishlar Fuqarolik huquqi

Zarar yetkazuvchining huquqqa xilof xatti-harakati va yetkazilgan 

zarar  o'rtasidagi  sababiy  bog'Ianish. 

Sababiy  bog'lanishining  mavjudligi 

delikt  javobgarligining  asosiy  shartlaridan  biri  hisoblanadi.  Agar  shaxs 

muayyan zarar yetkazmagan bo'lsa  u aybdor hisoblanmaydi.  Zero,  qonun 

zarar uni yetkazgan shaxs tomonidan qoplanishini nazarda tutadi (FKning 

985-moddasi).

Ta’kidlash  lozimki,  sababiy  bog'Ianish  falsafiy  unsur  hisoblanadi. 

Sababiy bog'Ianish tabiat va jamiyatdagi obyektiv mavjud aloqadorliklarni 

ifodalaydi.  Bunda  bir  voqelik  sabab  sifatida  namoyon  bo'lsa,  ikkinchisi 

bu  sabablar  oqibati  sifatida  ifodalanadi2.

Sabab bilan oqibat o'rtasida uzviy aloqa mavjud. Sabab doimo oqibat.dan 

oldin  paydo  bo'ladi,  negaki,  oqibat  sabab  ta’sirining  natijasidir.  Bundan 

kelib  chiqadiki,  basharti,  sabab  u  yoki  bu  natija  (ziyon  yetkazish)  yuzaga 

kelishidan oldin paydo bo'lgan bo'lsagina, shaxsning qonunga xilof harakatini 

keltirib  chiqarishi  mumkin.  Oqibat  esa  doimo  sabab  ta’sirining  natijasidir. 

Buning  ma’nosi  shundaki,  huquqbuzarlik  doimo ana  shu  huquqbuzarlikka 

(sababga)  xos  muayyan  huquqiy  oqibatlar  (oqibat)  keltirib  chiqariladi3.

1  Узбекистан  Республикаси  Олий  Хужалик  судининг  «Узбекистан  Республикаси 

Президентининг  1998  йил  4  мартдаги  «Хужалик  юритувчи  субъектларнинг  иктисодий 

ночорлиги  ва  шартнома  маж буриятларининг  бажарилиши  учун  мансабдор 

шахсларнинг жавобгарлигини кучайтириш туррисида» ги Фармонини тадбиц этиш билан 

борлик  масалапар  тутрисида»ги  1998  йил  9  апрелдаги  72-сонли  карори.

2  Гражданское  право:  В  2 

т. 


Том  II.  Полутом  2:  Учебник/отв.ред.Е. А.Суханов.- 

М.:БЕК.2002.-371  с

3  Рахмонкулов  X-  Мажбурият  хукуки.-Т.:ТДЮИ.2005.-176  б.

www.ziyouz.com kutubxonasi




Yetkazilgan  zararni  qoplash  to'g'risidagi  muayyan  ishni  ko'rib 

chiqishda  yuridik  ahamiyatga  ega  boigan  sababiy  bog'lanish  masalasini 

hal  qilishda  qiyinchilik tug'ilganda,  bu  natija  (mol-mulkning  shikaslanishi 

yoki  nobud  boiishi,  insonning  hayotiga  tajovuz  qilinishi  shu  kabilar) 

deyarli  har  doim  bir  xil  bo'lmagan  qator  holatlar,  sabablar  natijasi 

ekanligidan  kelib  chiqish  lozim.  Bunda  asosiy  vazifa  ularning  orasidan 

asosiy,  hal  qiluvchi  va  bosh  holatni  ajratib  olish  hisoblanadi.  Oqibatni 

vujudga keltiruvchi ikkilamchi, tasodifiy, juz’iy shartlar hisobga olinmasligi 

lozim.  Mazkur  vazifani  hal  etishda  sudyalar  nafaqat  o'z  bilim  va 

tajribalariga  tayanadilar,  balki  fan,  texnika,  ishlab  chiqarish  va  shu 

kabi tegishli sohaning mutaxassislari boigan ekspertlami ham jalb etadilar. 

Turli  voqeliklardagi  sababiy  bog'lanish  o'ziga  xosdir.  Zero,  bunda  har 

bir natija o'zining sababiga ega. Sababiy bogianishni aniqlashda taxminlar

farazlar,  tayyor  gepotizalar  boiishi  mumkin  emas.




Download 30,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   338   339   340   341   342   343   344   345   ...   424




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish