KÜLTÜR SANAT
52
C)
Söyleyişi ve anlamı güçlendirmek, pekiştirmek için
Türkçede sık sık ikilemeler kullanılır. İkileme, araların-
da belli bir ses düzeni bulunan, biçim ve anlamca bir-
biriyle ilişkili, aynı, yakın ya da zıt anlamlı iki kelimenin
bir tek kelime gibi anlam göstermek üzere yan yana
gelmesi ile kurulan kelime grubudur. Aşağıdaki cümle-
lerde ikilemeler kullanılmıştır. Bu ikilemeleri kullanarak
yeni cümleler yazınız.
Ç)
Türkçede yazımı konusunda en fazla yanlışlık yapılan
alanlardan birisi de kelimelerin satır sonunda bölünme-
sidir. Aşağıda yer alan örneklerin bazılarında bölmeler-
de yazım yanlışı yapılmıştır. Yanlış olanları düzeltiniz.
D)
Aşağıda bazı noktalama işaretlerinin kullanımına dair
açıklamalar yapılmıştır. Açıklamaları okuyunuz. Bu
açıklamalara göre cümlelerde boş bırakılan yerleri uy-
gun noktalama işaretleri ile tamamlayınız.
1.
Dünyanın birçok yerinde insanlar hâlâ zar zor yaşıyor.
.....................................................................................
2.
Biraz daha iyi bir yaşam isteyenler ise gece gündüz çalışı-
yor.
.....................................................................................
3.
Bu çalışmalar neticesinde az çok para kazansalar da bu,
geçimleri için yetmiyor.
.....................................................................................
4.
Bu insanlara maalesef doğru dürüst yardım da yapılmıyor.
.....................................................................................
5.
Gelişmiş birkaç ülke ufak tefek yardım yapsa da bu yardım-
lar yetersiz kalıyor.
.....................................................................................
6.
İnsanların bir kısmı bu yardımlar sayesinde hayatlarına iyi
kötü devam ediyor.
.....................................................................................
7.
Bir kısmı ise bu yardımları alamadığından apar topar ülkele-
rinden kaçıyor ve mülteci oluyor.
.....................................................................................
8.
Kaçanların aşağı yukarı yarısı yolda hayatını kaybediyor.
.....................................................................................
9.
Sağ kalanlar ise gittikleri ülkelerde zaman zaman eski ya-
şamlarını bile özlüyor.
.....................................................................................
1. .....................................................................................ilk-
okul
2. ......................................................................................a-
raba
3. .............................................................................Ankara’-
nın
4. .............................................................................örnekler-
in
5. ...............................................................................başöğ-
retmen
• Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlelerin sonuna
iki nokta (:) konur.
• Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin sonuna
üç nokta (…) konur.
• Özel olarak vurgulanmak istenen sözler tırnak içine
( “ ” ) alınır.
• Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri
kesme işaretiyle ( ’ ) ayrılır.
• Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak
için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve
sonuna kısa çizgi ( - ) konur.
1.
Bu kararın temel dayanağı şu idi ( ) İnsan hayatı her
şeyden kutsaldır.
2. Sanata dair yazılmadık o kadar çok şey var ki ( )
3. Karşı sahilde kolayca fark edilmeyen sisler altındaki
dağlar, korular, beyaz yalılar ( ) Bunları izlemek bana
huzur veriyor.
4. Günümüzün en önemli sorunlarından biri de ( ) çevre
kirliliği ( ) dir.
5. Şiir ve romanla ilgili düşüncelerimi ( ) sen de bilirsin ki
( ) ona uzun uzun anlatmıştım.
6. Aklın ve bilimin birkaç düşmanı vardır ( ) tembellik,
cahillik, fenalık ( )
7. Bir filmi rastgele izlemenin çeşitli yararları var ( )
İzlediğiniz film daima farklı, ilginç, şaşırtıcı şeylerle
karşılaştırıyor sizi ( ) üzüntüler, beklentiler, umutlar ( )
53
DİNLEME
8. Ağrı Dağı ( ) na yapılacak bir yolculukta kim bilir belki
Nuh ( ) un Gemisi ( ) nden izler bulursunuz.
9. İstanbul ( ) u ( ) doğup büyüdüğüm o tarihî şehri ( )
çok özledim.
10. Yıllardır ( ) Ludingirra ( ) dergisini büyük bir zevkle
takip ediyorum.
1. İlk insanların sanat yapıtlarını neler oluşturmaktadır?
.....................................................................................
2. İnsanlar neden bu tarz resimler çiziyorlar?
.....................................................................................
3. Araştırmacılar, ilk insanların resim faaliyetleri hakkında neler
düşünmektedir?
.....................................................................................
4. Resimler nerelerde, nasıl yapılmaktadır?
.....................................................................................
5. Siz ilk insanların sanat faaliyetleri hakkında neler
düşünüyorsunuz? Günümüz sanatıyla ilk insanların sanatı
hakkında bir karşılaştırma yapınız.
.....................................................................................
• Bu yapıtlar bize sanatın yaşam kaygısı sonucunda ortaya
çıktığını gösteriyor.
• "Sanat, hem kendini korumada hem de savaşta sağ kalma
mücadelesinde kullanılan bir silahtı."
estetik
.....................................................................................
ilkel dönem
.....................................................................................
sihirsel
.....................................................................................
tasarım
.....................................................................................
kuytu
.....................................................................................
ayin
.....................................................................................
A)
Metni dinleyiniz. Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
B)
Dinlediğiniz metinde geçen aşağıdaki cümleleri açıkla-
yınız.
C)
Dinlediğiniz metinde geçen aşağıdaki kelimelerle
cümleler kurunuz.
MOD
A
Do'stlaringiz bilan baham: |