O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi

II. Asosiy 
bosqich 
(60 daqiqa) 
2.1.  Suhbat  shaklida  talabalar  bilimlarini  faollashtiradi. 
Bunda ularga quyidagi savollarni beradi:  
- Bilish jarayonlari deganda psixologiyada aynan nimalar 
nazarda tutiladi? 
-  Bilish  jarayonlari  va  ularning  umumiy  xususiyatlari 
nima bilan izohlanadi? 
- Diqqat qanday turlarga bo‘linadi?  
- Diqqat deb nimaga aytiladi? 
 Bilimlarni  faollashtirish  jarayonida  talabalarning  o‘quv 
muammosi  yechimini  topish  faoliyatini  faollashtirishga 
yordam  beradigan  ma‘lumotlar  ko‘lami  darajasini 
aniqlaydi. 
2.2.  Muammoli  vaziyatlar  mavjud  obyektlarni  aniqlash 
Suhbatga kirishadi. 
 
Savollarga 
javob 
berishadi. 
Berilgan 
javoblarni 
o‘zaro 
to‘ldirishadi. 
 
Eshitadilar.  Muammoni  yozib 
oladilar. 
Muammoni 
dab-durustdan 
yechimini 
topish 
mumkin 
emasligini 
anglab 
yetadilar. 
Yuzaga  kelgan  qiyinchiliklarni 
hal  etish  bo‘yicha  fikrlarini 

---

 
72 
yo‘llarini belgilovchi bir nechta yondashuvlar (variantlar) 
taklif qiladi. 
2.3.  Talabalarni  kichik  guruhlarga  bo‘ladi  (har  bir 
guruhda  6  tadan  ko‘p  ishtirokchi  bo‘lmasligi  kerak)  va 
guruh ishlarini tashkil qiladi. 
2.4.  Taqdimot  boshlanishini  e‘lon  qiladi.  Guruhlar 
faoliyatining  natijalarini  muhokama  qiladi.  Talabalar 
bilan  birgalikda  javoblar  to‘liqligini  baholaydi.  Agar 
javob  to‘liq  bo‘lmasa  yoki  umuman  javob  bo‘lmasa 
qo‘yilgan muammoli savollarga javob beradi. 
2.5.  Berilgan  kichik  muammoning  yechimini  topishning 
aniq, strukturaga  soligan, rasional  yo‘llarini taklif qiladi. 
Birinchi oraliq xulosani hosil qilishga undaydi. 
2.6.  Birinchi  kichik  muammoning  yechimi  bo‘yicha 
oraliq xulosa qiladi.  
2.7.  Ikkinchi  kichik  muammoni  aytadi  va  uning 
yechimini  topish  yo‘llarini  tashkil  qiladi.  Yo‘naltiruvchi 
muammoli savollarni beradi 
2.8.  Talabalarni  uchta  guruhga  bo‘ladi.  Ularni  o‘zaro 
hamkorlikda 
ishlashlari 
uchun 
sharoit 
yaratadi. 
Savollarga  berilgan  javoblarga  tayangan  holda,  ikkinchi 
kichik  muammoni  yechimini  topish  bo‘yicha  fikrlar 
bildirishni 
taklif 
qiladi. 
Kuzatadi, 
yo‘naltiradi, 
rag‘batlantiradi.  
2.9.  Ikkinchi  kichik  muammo  yechimini  topishda  tanlab 
olingan fikr va g‘oyalarni muhokamasi, hamda taqdimoti 
boshlanishini e‘lon qiladi. 
2.10.  Delfin  texnikasi  yordamida  guruhlar  tomonidan 
taklif  qilingan  kichik  muammo  yechimlaridan  eng 
sarasini tanlab olish va baholash ishlarini tashkil qiladi.  
2.11.  Saralash  va  baholash  natijalariga  tayanib,  ikkinchi 
oraliq xulosani ishlab chiqadi.  
2.12.  Talabalarga  umumiy  muammo  yechimi  bo‘yicha 
yakuniy  xulosani  shakllantirishni  taklif  qiladi.  Javoblar 
sharhlaydi, aniqlashtiradi, to‘g‘rilaydi. 
Yakuniy xulosani shakllantiradi. 
bildiradilar. 
Guruhlarda  ishlaydi.  Muammoli 
savollar  bo‘yicha  aniq  javoblar 
tayyorlaydilar  
(6 daqiqa ichida). 
Guruhlar  ish  natijalarini  taqdim 
etadilar, 
boshqa 
guruh 
javoblariga 
nisbatan 
fikr 
bildiradilar, 
muhokama, 
munozara, tahlil qiladilar. Kichik 
muammoning 
yechimini 
topishning 
optimal 
usullari 
haqida xulosalar qiladilar. 
Suhbatga kirishadi. 
Savollarga javob berishadi.  
 
Guruhlarga  bo‘linadilar  Har  bir 
guruh  optimal  fikr  va  g‘oyalarni 
tanlash,  baholash  va  qayd  qilish 
uchun bittadan ekspert tanlaydi. 
 
Kichik  muammoni  yechimini 
topish  bo‘yicha  uz  fikr  va 
takliflarini  aytadilar,  ekspertlar 
esa ularni yozadilar. 
Har  bir  guruh  ekspertlari  kichik 
muammo 
yechimi 
bo‘yicha 
tanlab olingan fikr va g‘oyalarni 
taqdim  qiladilar.  Tanlangan  fikr 
va  g‘oya  mualliflari  himoya 
qiladilar. 
Taklif qilingan fikr va g‘oyalarni 
zarurlik 
darajasiga 
qarab 
tasniflaydi va baholaydi (ballda). 
Baholash 
varag‘ini 
ishlab 
chiqadi (doskada)  
Muammoni  yechimi  bo‘yicha 
yakuniy  xulosalar  variantlarini 
aytadilar.