O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi

29-rasm. ―YOlg‗on qaynoq yuza‖da tabletkalarni qobiq bilan qoplash. 
1- tabletkalar solingan sig‗im; 2- pnevmatik msolama; 3- rezina tiqinli tutqich; 4- 
qoplovchi eritma solingan sig‗im; 5- ventilyator; 6- filtr; 7- kalorifer;  8- purkagich; 9- bosimni 
belgilovchi datchik; 10- tabletkalarni tashqariga chiqishiga yo‗l qo‗ymaydigan moslama; 
11- ko‗pqatlamli filtr; 12- havo kiruvchi yo‗lak; 13- perforatsiyalangan yuza 
Eritmaga  botirib  olish  oddiy  moslama  yordamida  amalga  oshiriladi.    Buning  uchun 
tabletkaning bir tomonidan so‗rg‗ich yordamida ushlab turilgan holda, ikkinchi tomoni maxsus 
qobiq  eritmasiga  botirib  olinadi.    Keyin  quritilib,  tabletkaning  ikkinchi  tomoni  botirib  olinadi,  
bu  jarayon  bir  necha  marta  qaytariladi.    Bunday  moslama  yordamida  soatiga  5000-8000  
tabletkani qobiq bilan qoplash mumkin. 
Obakilash  usuli  bilan  qoplash  mahsus  qozonda  olib  boriladi  va  bu    yarim    avtomat 
usulida obakilab qoplashdan farq qilmaydi.  Bu usul bilan qoplash uchun alohida sharoit yaratish 
kerak.  YA‘ni  erituvchilarni  yong‗indan  havfli  va  zaharli  bo‗lishi  mumkinligiga  alohida  e‘tibor 
qaratish lozim.  
Hozirgi  vaqtda  yangi  yo‗nalish  polimer  moddalarni  organik  erituvchilarda    eritib,  
purkash    usulida    qoplash    bo‗lib,    bu  usul  "yolg‗on  qaynoq  yuza"da  amalga  oshiriladi.  Bu 
murakkab  qurilma  bo‗lib,  ish  bajariladigan  qismiga  tabletkalar  solinadi.    Qurilmaning  tubidan 
tozalangan,  ma‘lum haroratgacha isitilgan va siqilgan  havo  uzluksiz yuborib turiladi.  Bunda  
tabletkalar  qurilmaning  ishchi  qismida  ko‗tarilib,    muallaq  holatga  keladi,  natijada  "yolg‗on 
qaynoq  yuza"  hosil  bo‗ladi.  Moslamaning  yuqori  tomonidan  vaqti-vaqti    bilan,  tez    uchuvchi  
organik    erituvchida  eritilgan  qobiq  eritmas  purkaladi.    Bu  jarayon  tabletka  ustida  ma‘lum 
qalinlikdagi qobiq hosil bo‗lguncha purkaladi. 
 
 
 

---

 
52 
 
Parda hosil  qilib  qoplash uchun, parda hosil  qiluvchi  eritma kerak. Eritma esa quyidagi 
qismlardan tashkil topgan: erituvchi, parda hosil qiluvchilar va plastifikatorlar.  Parda hosil  qilib  
qoplash  uchun  erituvchi  sifatida  efir,    atseton,    etil  spirti,    xloroform  va  ularni  har  xil 
nisbatlardagi  aralashmalari  ishlatilishi  mumkin.    Parda    hosil    qiluvchilar    sifatida  yuqori 
molekulali  tabiiy  va  sintetik birikmalardan MTS,  Na KMTS, PVS, PVP,  ES, ATS, shellak, 
sidlak, AFTS, MFTS va boshqalar ishlatiladi. Plastifikator sifatida esa vazelin moyi, kanakunjut 
moyi, Tvin-80 va boshqalardan foydalaniladi.  Eritmani tayyorlash mahsus, zich berkitiladigan, 
aralashtirgichli  reaktorlarda olib boriladi.  Avval organik erituvchida parda hosil qiluvchi modda 
eritiladi,    so‗ng  plastifikatorlar  solinib,  aralashtiriladi  va  filtrlanadi.    Tayyor  eritma  qoplash 
bo‗limiga o‗tkaziladi.  
YAngi  texnologiyalar  asosida  tabletkalarni  qobiqlash  tabletka  ishlab  chiqarish 
samaradorligini oshirmoqda. Doktor Xarald SHtal Niro Pharma Systems kompaniyasining katta 
farmatsevt  texnologi  hisoblanadi.  Niro  Pharma  Systems  kompaniyasi  yangi  tabletkalarga 
qoplama suruvchi, uzluksiz ishlovchi Supercell Coater uskunani namoyish etdi.