Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Моддий хизматлар – бу хизматлар истеъмолчисининг моддий-маиший 
эҳтиѐжларини қондириш бўйича хизматлардир. Моддий хизматлар 
маҳсулотларининг истеъмолчилик хусусиятларининг ўзгаришини ѐки 
фуқаролар буюртмасига биноан янги маҳсулотлар тайѐрланишини ҳамда 
юклар ва одамлар ташишни, истеъмол учун шароит яратилишини 
таъминлайди. Хусусан, моддий хизматларга маҳсулотларни тайѐрлаш ва 
таъмирлаш билан боғлиқ маиший хизматлар, уй-жой коммунал хизматлар, 
умумий овқатлантириш хизматлари, транспорт хизматлари ва бошқалар 
тегишли ҳисобланиши мумкин.
Ижтимоий-маданий хизматлар бу маънавий, ақлий эҳтиѐжларни 
қондириш ва истеъмолчининг меъѐрий ҳаѐтий фаолиятини қўллаб-қувватлаш 
бўйича хизматлар. Ижтимоий-маданий хизматлар шахс саломатлигини 
қувватлаш ва тиклаш, унинг жисмоний ва маънавий ривожини, касбий 
маҳорати ошишини таъминлайди. Тиббий хизматлар, маданият, туризм,
таълим ва бошқа соҳалардаги хизматларни ижтимоий-маданий хизматлар 
қаторига киритиш мумкин.
Сифат масаласи меҳмонхона хизматларининг ишлаб чиқарилиши ва 
истеъмолида энг муҳим роль ўйнайди. Хизмат сифати-хизматнинг 
ўрнатилган ѐки кўзда тутилган истеъмолчи эҳтиѐжларини қондириш 
қобилиятини белгиловчи хусусиятлари йиғидисидир. 

---

29 
Хизмат кўрсатиш сифати истеъмолчининг ўрнатилган ѐки кўзда 
тутилган эҳтиѐжлари қондирилишини таъминловчи хизмат кўрсатиш 
жараѐни ва шароитининг хусусиятлари йиғиндисидир.
Муайян 
эҳтиѐжларни 
қондириш 
қобилиятини 
таъминловчи 
хизматларнинг энг муҳим хусусиятларига қуйидагилар мансуб: 

Ишончлилик; 

Илтифотлилик; 

Ваколатлилик; 

Очиқлик; 

Коммуникативлик; 

Эътиборли муносабат. 
Ишончлилик ваъда қилинган хизматни аниқ тақдим этишдек ходим 
қобилияти билан белгиланади. Хизмат кўрсатувчи ходимларнинг билим-
тажрибавийлиги ишончлилик пойдеворидир. 
Илтифолилик – мижозга ѐрдам бериш иштиѐқи ва унга дарҳол хизмат 
кўрсатишга интилиш. Хизмат кўрсатиш вақтида кўп ҳолларда кўзда 
тутилмаганда юзага келади ѐки мижозларга алоҳида бир истаклар пайдо 
бўлади. Бундай ҳолларда корхонанинг ўзига хос ва самарали ечим топа олиш 
қобилияти баҳоланади. Бу каби муаммоларнинг олдини олиш вариантларини 
олдиндан режалаштириш ва ишлашнинг ўз тамойилларини ишлаб чиқиш 
даркор. 
Ваколатлилик - ходимларнинг ишонч қозона олиш маҳорати. 
Имконийлик – хизмат кўрсатиш ходимлари билан алоқа ўрнатишнинг 
осон ва эркинлиги.
Коммуникативлик–зарурий маълумотни мижозларга ўз вақтида ва улар 
томонидан қўшимча сўровсиз етказиш ҳисобига ходимлар билан мижозлар 
орасидаги тушунмовчиликларни истисно қиладиган даражадаги хизмат 
кўрсатишни таъминлаш қобилияти.
Эътиборли муносабат – индивидуал хизмат кўрсатиш ва корхона
мижозларга 
нисбатан 
кўрсатаѐтган 
эътибор. 
Хизматнинг 
ушбу 

---

30 
хусусиятининг алоҳида қиммати шу билан изоҳланадики, ҳар бир мижоз 
бошқа одамларнинг эҳтиѐжларидан фарқ қилувчи ўзига хос эҳтиѐж – 
талабларига эга.
Сифатли хизмат кўрсатишга кўплаб омиллар таъсир кўрсатади. 
Сифатли хизмат кўрсатишга таъсир қиладиган уч асосий омилни алоҳида
ажратиш мумкин.(1-Расм)