O‘zbekiston respublikasi fanlar akademiyasi

2. Берилган тасвир сифатини ошириш алгоритмлари 
Тасвирни локал чизиқли контрастлаш. Контрастлашнинг асосий ғояси 
тасвир ва визуализация бажарилаётган экран динамик диапазонининг 
мувофиқлигини яхшилаш билан боғлиқдир. 
Қўлёзма матни тасвирининг ўзига хос хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда 
локал чизиқли контрастлаш таклиф қилинади. Бунда элементлар бўйича чизиқли 
шакл алмаштириш қайта ишланаётган тасвирнинг локал соҳаларида амалга 
оширилади: 
min
min
max
min
max
min
)
(
y
y
y
x
x
x
x
y
ij
ij





. 
Масалани ҳал қилиш тажрибаси локал соҳаларнинг ўлчамларининг 
5
5

дан 
11
11

пикселгача бўлиши мумкинлигини кўрсатди. У ёки бу ўлчамни танлаш 
берилган тасвирнинг аниқ ифодалаш имкониятларига боғлиқ бўлади. 
Тасвирга ишлов бериш. Бўсағавий характеристика билан шакл 
алмаштириш ёрқинликнинг барча даражалари мавжуд бўлган кулранг тасвирни 
нуқталари 
0

y
ёки 
max
y
y

ёрқинликка эга бўлган бинар тасвирга айлантиради. 
Бинар тасвирга ўтказиш ёки бинар квантлаш деб аталувчи бундай операция 
кузатувчи учун тасвирда мавжуд бўлган қўлёзма объектларининг ташқи 
кўришини (шакли) муҳим бўлган, объектлар ёки фон ичидаги деталлар эса 
қизиқарли бўлмаган ҳолларда фойдали бўлиши мумкин. Бундай қайта ишлашни 
ўтказишдаги асосий муаммо берилган тасвир ёрқинликлари билан солиштириш 
чиқувчи тасвирнинг ҳар бир нуқтасидаги қийматни аниқлашга имкон берувчи 
бўсаға 
0
x
ни аниқлаш ҳисобланади. Тасвирни математик баён қилиш учун энг 
мақбул усул бўлиб эҳтимоллар назарияси, тасодифий жараёнлар ва тасодифий 
майдонларни қўллаш ҳисобланади. Бунда бинар квантлашнинг оптимал 
бўсағасини аниқлаш статистик масала бўлиб ҳисобланади. Тасвирларга ишлов 
беришга бўлган статистик ёндашувга кейинги бўлимда, жумладан тасвир 
нуқталарини иккита синфга ажратиш масаласи – бинар сегментация (бинар 
тасвирга ўтказиш) масаласини ҳал қилишда сезиларли даражада эътибор 
қаратилади. Бинар квантлаш бўсағасини ушбу максимал нуқталар орасидаги 
чуқурлик ўртасида танлаш кераклиги интуитив тарзда тушунарлидир.

---

74