Vrach nazorati fani bo’yicha o’zlashtiradigan

Martine  sinamasi  –  yurak-qon  tomir  tiziminining  funktsional  holatini 
baholovchi    bir  bosqichli  sinama,  ya’ni  yuklamalar  bir  marta  (30  soniya 
davomida  20  marta  to’liq  o’tirib-turish)  qo’llaniladi.  Sinamada  yuklamadan 
keyin  tiklanish  davrida  tekshiriluvchining  pulsi  va  qon  bosimi  stabillashishiga 
qarab, ko’rsatkichlar maxsus jadvalga yoziladi va o’rganilib, xulosa qilinadi va 
yuklamaga  nisbatan  organizm  tomonidan  beriladigan  javob  reaktsiyalari 
aniqlanadi. 
Letunov  sinamasi  –  yurak-qon  tomir  tiziminining  funktsional  holatini 
baholovchi  ko’p  bosqichli sinama. Sinamani bajarishda quyidagi 3 ta bosqich 
ketma-ketlikda qo’llaniladi: 1) 30 soniya davomida 20 marta o’tirib-turish; 2) 3 
daqiqadan so’ng turgan joyida 15 soniya davomida maksimal tempda yugurish; 
3) 4 daqiqadan so’ng 3 daqiqa davomida turgan joyida 180 qadam/daq. tezligida 
yugurish. 
Normatonik  javob  reaktsiyasi  –  jismoniy  yuklamaga  yurak-qon  tomir 
tizimi  tomonidan berilayotgan javob reaktsiyasi. Bunda: 
- puls ortadi (15-25%); 
- maksimal arterial bosim oshadi (25-30%); 
- minimal arterial bosim o’zgarmaydi yoki pasayadi;  
- puls bosimi ortadi; 
- tiklanish vaqti 2,5-3 daqiqa. 

---

 
228