Yosh futbolchilarni tayyorlashning

Chaqqonlik va epchillikni tarbiyalash hususiyatlari 

Dastlabki  tayyorgarlik  va  boshlang’ich  sport  ihtisoslashuvi  bosqichlarida 

chaqqonlik  va  epchillik  tarboyalash  koordinatsiyasiga  ko’ra  murakkab  bo’lgan 

harqakat  amallarni  muvoffaqiyatli  egallab  olishi uchun asos yaratadi. Bu o’yinda 

harakatli o’yinlar,  to’p  bilan bajariladigan  mashqlar,  akrobatika  mashqlari, uncha 

murakkab  bo’lmagan  to’siqlar  osha  yugirish,  sakrash,  kichikroq  balandlikda 

muvozanat saqlash mashqlari tipik mashqlardir. Yugurib ketayotib birdan tohtash, 

burulish,  yo’nalishni  o’zgartirish  va  tezlikda  bajarish  talabi  kabi  qo’shimcha 

topshiriqlar bilan bajariladigan mashqlar katta ahamiyatga ega. 

Mushaklarning  tabiiy  elastikligini  va  bo’g’inlardagi  harakatchanlikni  keng 

ko’lamda 

yengil 

harakatlar 

qilish 

bilan 

bajariladigan 

mashqlar 

yordamida(epchillkining optimal meyorini saqlagan holda) saqlab turish kerak. 

Jiddiy mashg’ulot qilish va takomillashuv  bosqichida mashqlarni yangilash 

va  o’zgargirtirish,  ularni  yangi,  ancha  murakkab  sharoitlarda  bajarish  maqsadga 

---

 

54 

muvofiqdir.  Sport  o’yinlari  (basketbol,  gandibol,  hokkey)  alohida  ahamiyat  kasb 

etadi.  

Epchilikni tarbiyalashda predmetlarsiz hamda yengil predmetlar bilan (bular 

keng  ko’lamda  bajariladi)  bajariladigan  mashqlardan,  bo’g’inlar  va  paylarni 

mustahkamlaydigan  mashqlar  bilan  qo’shib  bajariladigan  epchillik  mashqlaridan, 

shuningdek, mushaklarni bo’shashtirishga oid mashqlardan foydalaniladi.  

17-18  yoshli  futbolchilar  bilan  o’tkaziladign  mshg’ulotlarda  2-3  ta  yengil 

prujinasimon  sapchish  bilan  tugallanadigan  harakatning  to’liq  amplitude  bilan 

bajariladigan  (juft-juft  bo’lib  va  og’irliklar  bilan)  yetarlicha  samarali  bo’lgan 

mahsus chaqqonlik mashqlari qo’llaniladi. 

---

 

55