Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги тошкент фармацевтика институти

КОМИЛ ИНСОН – тушунчаси маънавий баркамол инсон тушунчаси билан 
ҳамоҳангдир. Маънавий баркамолликка эришмай комил инсон даражасига етиш мумкин 
эмас. Демак, маънавий баркамолликка интилиш - бу комил инсон даражасига эришиш 
учун интилишдир. Комилликка инсон бутун умри давомида эришиб боради.
МАДИНА – (араб. – шаҳар, тўлиқ арабча номи – Мадинат Расулуллоҳ ѐки Мадинат 
ан-набий - пайғамбар шаҳри) – Саудия Арабистонининг шимолий ғарбий қисмидаги 
шаҳар. Ҳижоз вилоятида. Халқ уни Мадинаи мунаварра – Нурафшон шаҳар деб 
эъзозлайди. Маккадан 400 км. шимолда жойлашган. Мадинага асос солинган вақт 
номаълум. Қадимги Ясриб (Ятриб) илк ўрта асрлардан бошлаб Мадина деб аталган. 622 
йил Муҳаммад с.а.в. Маккадан Мадинага кўчиб ўтганлар ва қолган умрлари шу ерда 
кечган.
МАДРАСА – (араб.- дарс ўқитиладиган жой, дарсхона) исломда ўрта ва олий махсус 
диний ўқув юрти. Яқин ва Ўрта Шарқ мамлакатларида уламолар ва мактабдорлар, давлат 

---

идора ходимларини тайѐрлаган. Ислом мамлакатларида Мадраса ҳақидаги илк 
маълумотлар Х асрга оид бўлиб, улар Хуросон ва Мовароуннаҳрда жойлашган. ХI асрдан 
бошлаб етакчи ўқув юртига айланган, бунгача таълим масжидларда ва хусусий уйларда, 
шунингдек меҳмонхоналар, кутубхоналар, касалхоналарда олиб борилган. Мадрасалар 
вақф ҳисобига таъсис этилган. Мадрасаларда мударрислар ва бошқа хизматчилар маош, 
талабалар стипендия, ўқув жихозлари (дафтар, китоб, қалам ва бошқалар) ва турар жой 
билан таъминланган.
МАФКУРА – (арабча – фикрлар мажмуи) ижтимоий жараѐнлар маъно - 
мазмунини англашни ва унинг бошқариш усулини билишни даъво қиладиган, онг ва 
ҳатти-ҳаракатни йўналтирадиган идеаллар, қадриятлар мақсадлар, қарашлар 
йиғиндисидир. У маълум мақсадни ва унга эришиш усулларининг ҳақиқийлигига, 
амалга ошириш мумкинлигига ишонч туғдиради. Унда манфаатлари ифодаланадиган 
куч ва қатламларнинг ўтмиши, бугунги куни ва истиқболлари ҳақидаги тасаввурлари 
ўз ифодасини топади.