Microsoft Word 13. Ma'Ruzalar matni

Nazorat va muhokama uchun savollar: 

1. Ijtimoiy xarajatlar va tannarxning mohiyati nimalardan iborat? 

2. Amaldagi nizomga ko‘ra tadbirkorlik xarajatlari tarkibi qanday? 

3.  Ishlab  chiqarish  va  davr  xarajatlari  tarkibi  va  ularni  tarkibi  nimalardan  tashkil 

topgan? 

4. Xarajatlarning turlanishi? 

5. Mahsulot tannarxi  tushunchasi va turlari? 

6. O‘simlikchilik mahsulotlari tannarxini kalkulyasiya qilish. 

 

 

5-BOB.QISHLOQ XO‘JALIGI KORXONALARINING UZOQ MUDDATLI AKTIVLARINI 

BOSHQARISH  

 

 

 

1. Korxona aktivlarining iqtisodiy mohiyati, xususiyatlari va turkumlanishi. 

2. Korxona aktivlarini shakllantirish tamoyillari va manbalari.  

3. Aktivlarga bo‘lgan talabni aniqlash va rejalashtirish. 

4. Korxona aktivlarini baholash usullari. 

 

Aktivlar - xo‘jalik sub'ektining qiymat bahosiga ega bo‘lgan moddiy va nomoddiy mulkidir. 

Uning tarkibiga, shu jumladan, pul mablag‘lari va debitorlik qarzlari ham kiritiladi.  

Aktivlar:  

 

tovar-moddiy zahiralar ishlab chiqarish va xizmatlar ko‘rsatishda alohida yoki 

boshqa aktivlar bilan birgalikda foydalanilishi; 

 

boshqa aktivlarga almashtirilishi; 

 

majburiyatlarni bajarish uchun foydalanilishi; 

 

korxona mulkdorlari o‘rtasida taqsimlanishi mumkin. 

Aktivlar binolar, inshootlar va uskunalar singari jismoniy shaklga ega. Biroq, jismoniy 

shakl aktivning mavjud bo‘lishi uchun zarur emas. Masalan, agar xo‘jalik yurituvchi sub'ekt 

kelgusida  ulardan  foydalanishdan  iqtisodiy  foyda  olishni  kutayotgan  bo‘lsa  patentlar  va 

mualliflik huquqlari kabi nomoddiy mulk huquqlari ham aktivlardir. 

Korxona aktivlari bir qator xususiyatlariga ko‘ra turkumlanadi (21-chizma):