Қадимги юнон-рим тарихи

Kshatriylar 
1.-  89.  Fuqarolarni  himoya  qilish,  (xayr  –  ehson)    tarqatish,  qurbonlik  keltirish  (Vedalarni) 
o`rganish va  dunyoviy zavqlarga  ixlos qilmaslikni  u
116
 kshatriy uchun ko`rsatdi. 
X-  118.  Kshatriy  eng  majbur  vaziyatlarda
117
  to`rtinchi  qismini  oluvchi,  fuqarolarni  bor  kuchi 
bilan himoya qiluvchi gunohdan ozod qilinadi. 
X- 119. Uning
118
 dxarmasi – g`alaba; u qo`rqib chekinmasligi kerak; u vayshilarni  qurol bilan 
himoya qilib u qonuniy soliq to`lashga majbur qilishi mumkin. 
X-  120.  Xalqqa  (soliq)    sakkizdan    bir  g`allada,  soliq  –  yigirmadan  bir  (lekin)  karshapana
119
; 
shudralar, hamda hunarmandlar  va badiiy hunarmandchilik bo`yicha ustalar
120
  ish bajaradilar. 
 
Vayshilar 
                                                 
114
 Braxma. 
115
 
q
urbonlik keltirish paytida.
 
116
 
Braxma.
 
117
 
hosilni.
 
118
 
podshoni
 
119
 
s
oliqni o`rniga
.
 
120
 
oltin va moldan.
 

---

 
 105 
 
 
1  –  90.  Mol  boqish  va  hamda  (xayr  –  ehson)  tarqatish,  qurboonlik  keltirish,  (Vedalarni) 
o`rganish, savdo, sudxo`rlik va dehqonchilik – vayshilar uchun. 
X – 98. O`z dxarma
121
 sini (bajarish bilan) tirikchilik qila olmagan vayishi shudra turmush tarzi 
bo`yicha  yashashi  mumkin, lekin  (unga) taqiqlangan  ishlarni (bundan)  imkoniyat  darajasida hazar 
qilib bajarmaydi.  
  
Shudralar 
Shudralar  jamoani  a`zolari  hisoblanmas  edilar.  Shudralar  jamoa  bilan    mulkiy  va  ijtimoiy 
ziddiyatlar natijasida jamoa bilan aloqasini yo`qotganlar. Shudralar varnasi  o`z urug`  - qabilasi 
bilan  aloqasini  yo`qotganlar  hisobidan  to`ldirilgan.  Shudralar  yerga  ega  bo`lmaganlari  sababli 
braxman, kshatriy  va vashiylarni  xizmatini qilib tirikchilik  qilishga majbur bo`lganlar. Shudrani 
hayoti  qonun    bilan  zaif  himoyalangan  edi.  Shudralar  davlat  boshqaruviga,  birinchi  uch  varna  
a`zolari ma`lum yoshga  yetgandan keyin o`tadigan “ikkinchi tug`ilish” ga bag`ishlov marosimiga  
qo`yilmas  edilar,  (braxmanlar  8  –  16  yoshdan,  kshatriylar  11  –  22  yoshdan,  vayshiylar  12  –  24 
yoshdan).  Marosim  ibtidoiy  jamoaning  bag`ishlov  marosimi  inisiasiya  (initiation-lotin  tilida 
bag`ishlov) : o`smir va qizlarni balog`at  yoshga  yetishi munosabati bilan o`tkazilar edi. 
1-91. Iloh faqat bir mashg`ulotni  shudralar uchun ko`rsatdi – bu varnalarga itoat bilan xizmat 
qilishni. 
X- 99. Shudra ikki marta tug`ilganga xizmatni  qila olmasa, uni   o`g`li va xotiniga o`lim xavf 
solsa, u hunarmandchilik  mashg`ulotlari bilan yashashi mumkin. 
X-  100.  (Unga)  hunarmandlarni  o`sha  mashg`ulotlari  bilan    shunday  turli  xil  hunarlarga  amal 
qilishi lozimki uni bajarish bilan ikki marta tug`ilganlarga xizmat qilinadi. 
XII-  13.  Shudra  uchun  xotin-  shudra,  vayshi  uchun  –  (shudra  ayoli)  va  o`z  (varnasi),  kshatriy 
uchun  –  o`sha  (ikki)  va  o`z  (varnasi),  braxman  uchun-  o`sha  (uch),  hamda  o`z  (varnasi) 
ko`rsatilgan.