Ldoshev, Q. Muftaydinov, V. Abdurahmonov

2. 
«Iqtisodiy ta’limotlar  tarixi»  fanini  o'rganishning  zaruriyati, 
ahamiyati va  vazifalari.
Iqtisodiy bilimlar bilan jamiyat iqtisodiyoti orasida bevosita aloqa mavjud. 
Ularning jamiyat taraqqiyotidagi o ‘m i va ahamiyati juda katta.
Iqtisodiy bilimlar iqtisodiyotda yuz beradigan jarayonlami aks ettiradi, 
ijtimoiy  taraqqiyotni  tezlashtirish  yoki  sekinlashtirish  yo‘li bilan  ularga 
ta’sir  ko‘rsatadi.  M a’lumki,  ko‘plab  konsepsiyalar  (masalan,  neoklassik 
yoki  Keyns  konsepsiyasi)  davlat iqtisodiy dasturlari  uchun asos bo‘lgan.
Iqtisodiy  taraqqiyot  jarayonida  iqtisodiy  bilimlar  ham  o'sishda  va 
o ‘zgarishda bo‘Iadi.  Shu bilan birga, iqtisodiy bilimlar tarixi hoziigi zamon 
bilan  uzviy  bog‘liq.  Bu  hal  qilinayotgan  masalalarning  muhimligi  va 
ahamiyatini  belgilanib,  «Iqtisodiy  ta’limotlar  tarixi»  fanining  muhim 
belgilaridan birini bildiradi.
0 ‘tgan  davrdagi  iqtisodiy g‘oyalar tahlili  yetarli  darajada bo ‘lmagani 
sababli,  ulam i tanqidiy va ijodiy o ‘rganish lozim bo‘ladi.
Shaxsiy  va  ijtimoiy  farovonlik  masalasi  tarixiy,  iqtisodiy,  falsafiy, 
ijtimoiy,  statistik va  boshqa tadqiqotlarda  asosiy  o ‘rin  egallagani  uchun 
ular  fundam ental,  kom pleks  ijtim oiy-iqtisodiy  va  falsafiy  m asala 
hisoblanadi.  Farovonlik masalalari bo‘yicha A.  Smit,  L. Valras, K. Menger, 
V.  Pareto, J.  Gobson,  P.  Samuelson, J.  Gelbreyt,  U.  Rostoy,  E. Xansen, 
G.  Myurdal, G. Jentis, J.  Sismondi, N.  G. Chemishevskiy vaboshqalaming 
konsepsiyalari mavjud.  K o'pgina iqtisodchilar iqtisodiy faoliyat va davlat 
faoliyati  uchun  shaxs  va  jam iyat  farovonligi  asosiy  maqsaddir,  deb 
ta ’kidlaydilar.  Ular  farovonlik va  uning jamiyatdagi  yutuqlarga  erishish 
yo‘llarini  «Iqtisodiy  ta ’limotlar  tarixi»  fanini  o ‘rganish  zarurati  bilan 
bog‘laydilar.
«Iqtisodiy ta’limotlar tarixi» fanining o ‘ziga xos o‘rganish xususiyatlari 
mavjudligidan uning o ‘z oldiga qo‘yadigan ilmiy muammolari ham o‘ziga 
xosdir.  U tarixiy iqtisodiy fan b o ‘lib,  ulaming dialektikasini tavsiflaydi.
6

---

«Iqtisodiy  ta ’limotlar  tarixi»  kursi  quyidagi  masalalarga  e’tibom i 
qaratadi:
birincbidan,  «Iqtisodiyot  nazariyasi»dan  olingan  tafakkurni  mustah- 
kamlab,  ulam i  yanada  chuqurlashtirish,  iqtisodiyot  taraqqiyot  o ‘rtaga 
qo‘yayotgan muammolarga yechim topishni osonlashtirish;
ikkincbidan,  «Iqtisodiyot  nazariyasi»  fanidagi  kategoriyalar  va 
qonunlarning m azmun-mohiyatini tushunish va amal qilish mexanizmini 
o ‘rganib  olish;