O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

Nuqtaning  gorizontal  proektsiyalar  tekisligiga  to‟g‟ri  burchakli 

proektsiyalash  orqali  nuqtaning  shu  proektsiya  tekisligidan  qancha  masofada 

turganligini son bilan belgilanishi – son ishorali proektsiya deb ataladi.  Geometrik 

ob‘ektlar  proektsiyalanadigan  tekislik  –  H

0 

gorizontal  tekislik,

 

nolь  sathli  tekislik 

deyiladi.

 

H

0 

gorizontal tekislik sathi sifatida Baltika dengizi sathi qabul qiligan. 13.1 a 

va b shakllarda uchta A,B va C nuqtalar tasvirlangan. 

Z

A

 = 3m, Z

B

 = – 2m, Z

C

 = 0m. 

A,B  va  C  nuqtalarning  gorizontal  proektsiyalari  ularning  X  va  Y 

koordinatalari  bilan  aniqlanadi.  Frontal  proektsiyasi  esa  ularning  H

0 

gorizontal 

tekislik  sathidan  uzoqligini  ko‘rsatuvchi  sonlar  bilan  belgilanadi.  H

0 

gorizontal 

tekislik uzoqligini ko‘rsatuvchi sonlar odatda metr (m)da ko‘rsatiladi.  H

0 

gorizontal 

tekislikdan  yuqorida  joylashgan  belgilashlar  musbat,  uning  ostida  joylashgan 

belgilashlar  esa  mnfiy  ishoralar  bilan  belgilanadi.  H

0 

gorizontal  tekislikda  yotuvchi 

nuqta  nolь 0 bilan belgilanadiCon bilan belgilangan proektsiyalar odatda reja (plan) 

deyiladi  (13.1.c  shakl).  Rejada  turli  metrik  masalalarni  yechishda  chiziqli  masshtab 

chizish talab etiladi. 

 

 

 

 

 

---

 

13.2 b шакл  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

13.2. To‘g‘ri chiziq