2-Мавзу. Рақамли видеонинг асосий тушунчалари. Видеофайл форматлари ва сиқиш стандартлари Режа

 
 
 
Сиқиш стандартлари 
Соф сиқилмаган рақамли товушнинг бир минути компьютернинг қаттиқ дискида 
тахминан 10 Мбайт жойни эгаллайди. Шу сабабли асосан кўпгина мусиқали файллар 
жойни тежаш мақсадида сиқилган кўринишда сайланади. Сиқилмаган видеонинг бир 
минути қанча жой эгаллаши мумкин? Масалан, 720х576 пикселли ўлчамдаги ва 16-битли 
ранг чуқурлигига эга бўлган, секундига 30 кадрли частотадаги 60 секундли роликни 
жойлаштириш учун тахминан бир ярим гигабай бўш диск майдони талаб этилади. Ва бу 
овоз йўлакларини ҳисобга олмаганда. Ушбу рақамлардан кейин, нима учун рақамли видео 
бизнинг компьютерларимизда фақат сиқилган кўринишда сақланишини тушунтиришнинг 
ҳожати бўлмаса керак. 
Видео тасвирни сиқишнинг бир неча ўнлаб машҳур форматлари мавжуд бўлиб, 
тегишли равишда турли натижаларни берувчи ҳар хил сиқиш алгоритмларидан 
фойдаланади.
DV (Digital Video) – видео оқимлар учун энг дастлабки сиқиш алгоритмларидан бири 
ҳисобланади. Уни ишлаб чиқилиши ва ривожланиши видео ускуналар соҳасидаги йирик 
ишлаб чиқарувчилар (Sony, JVC, Panasonic, Philips вa Hitachi) ҳисобланган, бир неча 
компаниялар билан ҳамкорликда 1993 йилдан бошланган. DV формати маълумотларни 
сиқишнинг юқори бўлмаган даражасини беради (5:1) ва чиқувчи видеофайл етарлича катта 
ўлчамга эга бўлиши ҳисобига юқори битрейтлар билан характерланади. Демак, бир дақиқа 
DV-видео 200 Мб (1 соат – 12 Гб) атрофидаги жойни ахборотларни рақамли ташувчиларда 
эгаллайди.
Бу формат кўпинча маиший рақамли камералар ва профессионал камералар 
ёрдамида видео олганда сиқиш учун ишлатилади. Шу билан бирга сиқишнинг катта 
бўлмаган коэффициенти сабабли суратга олиб бўлинган материаллар жуда юқори сифатга 
эга бўлади, реал вақтда бўлиб ўтадиган сиқиш жараёнининг ўзи эса кучли техник 
қисмларни талаб қилмайди. 
Ҳақиқатан ҳам, видеони уйдаги компьютерда ва айниқса оптик дискларда DV-
формати сақлаш шунчаки ноқулай, жуда ҳам кўп жой эгаллайди. Шу сабабли, 
мутахассислар рақамли фильмлар ҳажмини яна бир неча баробар қисқартириш мумкин 
бўлган сиқишнинг кўшимча алгоритмлари ҳақида ўйлашларига тўғри келди.