S. Hasanov D. Abdumadjidova N. Ataeva shaxsning bilish jarayonlari

Stress  yoki  kuchli  hayajonlanish  -  psixologik  tahrifga  kura  affekt  holatiga 

yaqin  turadigan,  lekin  boshdan  kechirilishining  davomliligiga  ko`ra  kayfiyatlarga 

yaqin bo`lgan his-tuyg`ular boshdan kechirilishining aloxida shakli (ingl. «stress» - 

zo`riqish) hissiy zo`riqishdan iboratdir. Hissiy zo`riqish xavf-xatar tug`ilgan, kishi 

xafa  bo`lgan,  uyalgan,  taxlika  ostida  qolib  ketgan  kabi  vaziyatlarda  ro`y  beradi. 

Umuman olganda, stress tez-tez uchrab turadigan hodisadir. Unchalik ahamiyatga 

ega  bo`lmagan  stresslar  muqarrar  va  zararsiz  bo`lib,  xaddan  tashqari  ortib  ketgan 

stress  esa  shaxs  uchun  ham,  korxona  va  tashkilotlar  uchun  ham  qiyinchiliklar, 

qo`yilgan maqsadlarni qo`lga kiritishda muammolar keltirib chiqaradi. 

Stress  deganda  insonning  atrofdagi  stimullarga  yoki  tashqi  ta’sirlarga 

jismoniy,  kimyoviy  va  psixologik  reaktsiyalari  majmui  tushuniladi.  Bunda  atrof-

muhitdagi 

kuchlar 

insonning 

fiziologik 

va 

psixologik 

funktsiyalarini 

muvozanatdan  chiqaradi.  Stress  holatini  jismoniy,  psixologik  omillar  majmui, 

ya’ni  stressorlar  keltirib  chiqaradi.  Hayotda  stresslar  bo`lib  turishi  tufayli  ularni 

boshqarishni, ular keltirishi mumkin bo`lgan zararni kamaytirishni bilish zarur.

  

Inson  psixologiyasini  bilish  uchun,  uning  psixikasida  hissiyot  tomonidan 

bo`lgan  farqni  bilish  juda  muhim.  Birovni  yaxshi  tanimoq  uchun  uning  fikrini  va 

harakatlarini bilish bilangina kifoyalanmay, balki uning hissiyoti qandayligini ham 

bilish kerak. Insonlarning hissiyotidagi farqlari quyidagi bo`lishi mumkin: 

12-shakl 

 

 

 

