Jismoniy tarbiya va sport nazariyasi

Joriy nazoratda quyidagilar aniqlanadi. 
Mikrotsikllar  va  alohida  mashg’ulot  mashhulotlari  hamda  ularning  seriyalaridagi  me’yorlarga 
sportchi  organizmining  reaktsiyasi  aniqlanadi.  Natijada,  alohida  mashg’ulotlar  mezo-tsikllar  va 
makrotsikllar o’rtasida dam olishadi. 
Sportchi  organizmining  kerakli  moslashuviga  majmuiy  sharoit  yaratadi  va  kerakli  yo’nalish 
beradi. 
1.  Katta  ahamiyatli  katta  va  kichik  yuklamalar  o’rtasidagi  nisbatni  taminlashni  sportchi 
organizmini  moslashishi  jarayonida  yordamlashuvchi.  Ikkinchi  tomondan  -  bu  jarayonlarni  o’tish 
sharoiti taminlashdan iboratdir. 
 
2. Mezotsikllar ichidagi «yuklamali» va «qayta tiklash» mikrotsikllarini aniq tartibda tuzilganligi 
va nisbati. 
Z. Mikro va mezotsikllarda har xil yo’nalishdagi ishlarni (texnik, taktik, integral) optimal nisbati. 
4.  Ish  qobiliyati  qayta tiklash  va  moslashish jarayonlarida  pedagogik  va  qo’shimcha  vositalarni 
(jismoniy, psixologik, farmokologik, maxsus ravishda ovqatlanish, trenirovkani ixti-soslashgan vosita 
va uslublari va h.k.) bilan uzluksiz boshqarib borish. 
5.Operativ nazoratda quyidagilar aniqlanadi. Sportchi orga-nizmini alohida mashqlarga beradigan 
reaktsiyani 
mashg’ulot 
samaradorligiga 
keltiradigan 
reaktsiya 
ko’rsatkichlari 
uchun 

---

 
 
 
 
144
qo’llaniladigan  chora  -  tadbirlar  bu  tadbirlar  hisobiga  vosita  va  uslublarning  tuzilishi  to’g’risida 
aniq taassurotga ega bo’lish, ularni kerakli sifatlar va qobiliyatlarni aniq rivojlanishiga yordam berishi 
hamda  mashg’ulotdagi  bir-biri  bilan  bog’liqligi:  mashg’ulot  yuklamasini  ayrim  parametrlariga 
(davom etishi, shiddati davom etishi va dam olish xarakteri ) tezlik bilan korrektsiya kiritish. Berilgan 
reaktsiyani yo’nalishiga erishish uchun alohida mashqlar va har xil turdagi qo’shimcha vositalardan 
foydalanish. 
Har  xil  sport  turlarida  qatnashadigan  yuqori  malakali  sportchilarni  trenirovka  tizimiga 
boshqarish  vazifasini,  sintez  muammosini  kiritishni  ko’rsatadi.  Muammoni  murakkabligi  shundan 
iboratki, adabiyotlarni o’rganishda, sport mashg’uloti natijalarini ko’rsatuvchi, analistik yondashishni 
bayon qilgan manbalarga taqalamiz. 
Bunday yondashuvlar sport mashg’ulotida katta malumotlar bo’lishiga qaramasdan, bog’liqlari 
alohida  ko’rsatilgan,  o’z  -  o’zicha  ish  bajaradi,  aniq  tizimni  tashkil  qilmaydi.  Shu  sababli  xozirgi 
kunda tizimli yondoshish uslubiga o’tish zarur.