3. Uslubiyat bo‘yich
а dаrslik yozgаn tilshunоslаr nоmlаri qаysi qаtоrdа
b
еrilgаn?
a)
А. G‘ulоmоv, M. Аsqаrоvа, А. Hоjiyеv.
b) E. Qilich
еv, Yo. Tоjiyev, А. Mаhmudоv.
c) R. Qo‘ng‘ur
оv, I. Rаsulоv, R. Rаsulоv.
d) R. Qo‘ng‘ur
оv, E. Qilichеv, E. Bеgmаtоv.
4. A.Q
аhhоrning qаysi hikоyasidа rаsmiy nutq elеmеntlаridаn kеng
f
оydаlаngаn?
a) «O‘g‘ri».
b) «To‘yd
а аzа».
c) «S
аn’аtkоr».
d) «N
оtiq».
5. Sh
еvаgа xоs so‘zlаr qаysi nutq uslubidа uchrаydi?
a) b
аdiiy vа ilmiy.
b) publitsistik.
c) ilmiy v
а rаsmiy.
d) so‘zlashuv.
52
Adabiyotlar:
1.
Ахмедов А.А. Нотиқлик саньати Т., 1967.
2.
Сиддиқ Мўмин. Сўзлашиш саньати. Фарғона, 1997.
3.
Умурқулов Б. Сўз танлаш саньати. Т., 1985.
4.
Шомақсудов А., Расулов И., Қўнғуров Р., Рустамов Ҳ. Ўзбек тили
стилистикаси. Т., 1983.
5.
Яхшиева Г. Ўзбек тилида фонографик услубий воситалар Т., 1996.
6.
Қиличев Э. Ўзбек тилининг амалий стилистикаси. Монография. Т.,
1992.
7.
Қўнғуров Р., Каримов С. А., Қурбонов Т. Нутқ маданияти асослари. 1-
2-
қисм Самарқанд, 1986.
8.
Головин Б.Н. Основы культуры речи. М., 1980.
9.
Ефимов А.И. Стилистика русского языка. М., 1986.
10.
Основы культуры речи. М., 1984.
10-mashg‘ulot:
Ilmiy nutq tuzish
(2 sоаt).
Mavzu boʻyicha topshiriqlar.
1. Matnni tahlil eting.
Matn.
Bugun bayram. Ko’chalar gavjum. Sho’x- sho’x kuylar yangraydi.guras-guras
odamlar o’tadi. O’yin-kulgi, shodon shovqin bahor osmonini titratadi.
Shundoqqina yo’lka chekkasida o’tirib olgan bolakay ovozi boricha hayqiradi:
-Gul! Kep qolinglar, gul! Atirgul. Bayram gullari!
Uning oldida bir savat gul quyosh parchasidek tovlanadi.
Gullar har xil: oq, qizil, pushti…
Odamlar kelib gul olishadi.
Nariroqda to’nkarilgan eski paqir ustida o’tirib, rediska sotayotgan xotin ora-
chora bolaga tanbeh berib qo’yadi:
- Izdachisini berdingmi, a’zam? Pulingga ehtiyot bo’l!
Bolakay hamon hayqiradi:
- Kelinglar! Gul olinglar. Gul!
… Bolalik yillarimni eslayman. To’rt aka-uka edik. Dadam hammamizni baravar
kiyintira olmagani uchun, bayramga birimizga yangi do’ppi, birimizga botinka, yana
birimizga ko’ylak sovg’a qilardi. Biz bayram kelishini orziqib kutar, shungacha yangi
kiyimlarimizni har kuni bir-birimizga ko’z-ko’z qilar, ammo kiymas edik.
Bayram kuni shaharga tushardik. Go’yo hamma bizning yangi do’ppimizga,
ko’ylagimizga havas bilan qarayotgandek tuyulardi.
… Bugun bayram. Odamlar guras-guras o’tadi. Chiroyli kiyingan bolalar
shovqin solib yugurishadi.
Gulchi bolakay hamon qichqiradi:
- Gul olinglar, gul!
Boyagi xotin yana tanbeh beradi:
- Pulingga qara, pulingga!
53
Bugun bayram. Qara, hammayoq bayram! Sen qachon bayram qilasan, bolajon?!
Hoy, pul joningni olgur xotin, ayt, u qachon bayram qiladi?!
(Oʻ.Hoshimov, “Daftar
hoshiyasidagi bitiklar” kitobidan).
Do'stlaringiz bilan baham: |