Yo’nalishga kirish

 
60 
 
 
 
Qoida – muayyan harakat tartibotini belgilaydi (idora joylashgan uy-joydan 
foydalanish qoidasi; arxivga xujjat materiallari topshirish qoidasi) yoki o’rnatilgan 
me'yordan  kelib  chiqib  bajariladigan  faoliyatni  ko’rsatadi  (ichki  tartibot  qoidasi, 
oliy o’quv  yurtiga qabul qilish qoidasi). 
Nizom.  Muassasa  yoki  uning  tarkibiy  bo’linmalari  tuzilishi,  huquqi, 
vazifalari, burchlari, ishni tashkil qilishlari tartibotini belgilaydigan huquqiy xujjat. 
Nizom ayrim mansabdor shaxslarga va turli tadbirlar (ko’rik, musobaqa, konkurs 
va boshqalar)ga nisbatan ham tuzilishi mumkin. 
Ustav.  Muayyan  munosabat  doirasidagi  faoliyat  yoki  biror  davlat  organi, 
muassasaning  tuzilishi  vazifasini  yo’naltirib  turadigan  asosiy  nizom  va  qoidalar 
majmui.  Ustav  biror  organ  yoki  muassasa  vazifalari  va  huquqiy  xolatini 
tavsiflaydigan  normativ  ahamyatga  ega.  Binobarin  ustav  nizomga  nisbatan  keng 
tushunchadir.  U  ko’proq  ma'lum  bir  tarmoq,  sohalar,  yirik  muassasalar  bo’yicha 
to’ziladi.  Chunonchi,  davlat  nashriyotlari  bo’yicha  namunaviy  ustav  qabul 
qilingan,  shu  asosda  har  bir  nashryot  o’z  nizomini  qabul  qiladi.  Ustavning  eng 
zaruriy qismlari nizomning zaruriy qismlariga o’xshash bo’ladi.  
Majlis  bayoni.  Turli  yig’ilish,  kengash  va  boshqa  tur  anjumanlarning 
borishini,  majlis  qatnashchilarining  chiqishlarini  va  ular  qabul  qilgan  qarorlarni 
aniq, siqiq xolda qayd qiluvchi rasmiy xujjat. U vokealikning o’rni, vaqti va holati 
haqida  ma'lumot  berish  bilan  birgalikda,  qarorlarning  to’g’ri  qabul  qilinganligini 
tekshirish  va  uning  bajarilishini  tekshirishga  imkon  beradi.  Doimiy  ish  kuruvchi 
organlar  (ilmiy  kegash,  xay'at  va  boshqalar),  shuningdek,  vaqtinchalik  ish 
ko’ruvchi  organlar  (konferentsiyalar  yig’ilishlar,  slyotlar,  komissiyalar) 
faoliyatlarida,  albatta,  majlis  bayoni  yozilishi  kerak.  Majlis  bayonini  yozishni 
tashkil  qilish  kotibning  asosiy  vazifalaridan  biridir.  Majlis  bayonlari  turli 
organlarning  doimiy  kotiblari  tomonidan  tuziladi  va  rasmiylashtiriladi. 
Vaqtinchalik ish ko’ruvchi organlar majlislarida esa yig’ilish jarayonida saylangan 
kotib aynan shu ishni bajaradi. 

---

Konchilik sohasiga kirish