Yo’nalishga kirish

 
72 
 
 
 
esa  2004  yilning  8  iyunida  bo'ldi.  Sayyoraning  sirtini  spektroskopik  o'rganishlar, 
uning  agmosferasi,  asosan  karbonat  angidriddan  iborat  deyishdan  ortiq 
ma'lumotlarni berishga ojizlik qildi. 
Sayyorani  tekshirishning  60  -  yillardan  boshlangan  yangi  usuli  “tong 
yulduzi”  ga  tegishli  ko'p  jumboqlarni  hal  qilishga  imkon  berdi.  Natijada 
Veneraning o'z o'qi atrofida va Quyosh atrofida haqiqiy aylanish davrlari birinchi 
marta tug’ri aniqlandi. 
Ma'lum bo'lishicha, planetaning aylanish o'qi uning orbita tekisligiga deyarli 
tik  joylashib  (anig’i  87  gradusda  Yerdagidek  yil  fasllari  kuzatilmaydi.  Shu 
radiolokatsion  kuzatishlar  Zuxraning  o'z  uqi  atrofida  aylanish  davrn  243  kunga 
tengligini,  hamda  sistemasining  sharqdan  -  g’arbga  aylanuvchi  yagona  ekanligini 
ma'lum qildi (boshqa sayyoralar atrofida g’arbdan sharqqa aylanadi). 
Xulosa  qilib  aytganda,  Veneraga  uchirilgan  kosmik  apparatlar  yordamida 
uning atmosferasi va sirtiga tegishli quyidagi yangi ma'lumotlar qo'lga kiritildi: 
Sayyora  atmosferasining bosimi  juda  Yuqori  bo'lib, olimlar  hech kutmagan 
miqdorni  90  atmosferani  ko'rsatdi.  Uning  97  foizini  karbonat  angidrid,  suv 
bug’lari, kislorod esa  atiga 1,5 foizini tashkil qilishi ma'lum bo'ldi. Sayyora sirtida 
Yaqinda o'lchangan harorat +470 gradusgacha (sel’siy shkalasida) etadi. 
“Tong  yulduzi”  ning  erga  yana  bir  “qarindosh”  ligi  shundaki,  uning 
osmonida  ham  qalin  bulutlar  kuzatilib,  ularning  “tizgini”  shamolning  qo'lida 
bo'ladi.  Qizig’i  shundaki,  sayyora  atmosferasida  bulutlar  bir  necha  qavatga  ega, 
asosiy bulutlar qatlamining Yuqori chegarasi taxminan 65 kilometr atrofida bo'lib, 
pastki  chegarasi  48-49  killometrli  balandlikda  yotadi.  65  kilolmetrdan  to  85 
kilometgacha. Shubxasiz, zuxra to'g’risidagi bu modelni tugallangan deyishga hali 
erta.  
Yer. 
Biz ustida yashayotgan osmon jismi, Quyoshdan uzoqligi bo'yicha uchinchi 
o'rinda  turuvchi  planeta  bo'lib,  Quyoshdan  o'rtacha  uzoqligi  149,6  million 
kilometrni  tashkil  etadi.  Planetamizning  ekvatorial  radiusi  6378  kilometr,  ya'ni 

---

Konchilik sohasiga kirish