Yorug’likning tarqalishining haqiqiy yo’li (nur)

Ferma tamoyili (1660 y) deb yuritiladi.        

I. Yorug’likning qaytish va sinish xodisalari.  Yuqorida aytib o’tganimizdek 

yorug’lik nuri bir jinsli muhitda to’g’ri chiziq bo’yicha tarqaladi. Agar yorug’lik nuri 

tarqalish yo’nalishiga biror bir qarshilikka duch kelsa yoki to’siqqa uchrasa  undan 

qaytishi  mumkin.  Misol  tariqasida  yorug’lik  nurining  yassi  tekislikdan  qaytishini 

ko’raylik.  Aytaylik,  yorug’lik  nuri  qandaydir  S  yassi  sirtga  qandaydir  i  burchak 

ostida uning A nuqtasiga tushayotgan bo’lsin. Yorug’lik nuri shu A nuqtaga tushib 

undan  qaytadi,  qaytganda  ham  ma’lum  bir  i

1

1

  burchak  ostida  qaytadi.  Tushish  va 

qaytish  burchaklari  i

1   

va 

 

i

1

1

  ni  aniqlash  maqsadida  S  sirtga  KN-  normalni 

o’tkazamiz. (10-rasm). Normal bilan tushayotgan nur orasidagi burchak  – tushish 

burchagi, normal bilan qaytayotgan nur orasidagi burchak qaytish burchagi deyiladi. 

i

1   

  -  tushish  burchagi,  i

1

1 

-  qaytish  burchagi.  Tekshirishlarning  ko’rsatishicha, 

yorug’lik  nuri  yassi  sirtga  qanday  burchak  ostida  tushsa,  shunday  burchak ostida 

qaytar ekan. Bundan ko’rinadiki, tushuvchi va qaytuvchi nur, hamda normal bir