O ‘ zbek tili

Vokzal xodimi:Bajonidil, savolingizni bering.
Yo‘lovchi: Men nonushta qilmoqchi edim, vokzal oshxonasi qayerda joylashgan? 
Vokzal xodimi: Oshxona vokzalning ikkinchi qavatida joylashgan. O‘sha yerda 
kutish xonasi ham bor. Bemalol dam olib, poezdni kutsangiz bo‘ladi.
Yo‘lovchi: Men sizdan juda minnatdorman, rahmat sizga!
Vokzal xodimi:  Hijolat bo‘lmang, arzimaydi, salomat bo‘ling.
 6-topshiriq. Matnni o‘qing va mazmuni yuzasidan suhbatlashing.
Temir yo‘l stansiyasi
Temir yo‘l poezdlarini jo‘natish va qabul qilish uchun mo‘ljallangan korxona. 
Unda temir yo‘l tarkibi va yo‘lovchilarga xizmat ko‘rsatiladi. Yuk va bagajlar qa-
bul qilinadi, ortiladi, tushiriladi, vagonlardan poezdlar tuziladi. Temir yo‘l trans-
porti tarkibiga yo‘llar, vokzallar, xizmat-texnika binolari, platformalar, saralash 
tepaligi, aloqa turlari va boshqalar kiradi.
148

---

O‘zbek tili 10-sinf
 3-mashq. Tushirib qoldirilgan tinish belgilarini o‘z o‘rniga qo‘yib yozing.
1. Iya bu nimasi uvol-ku oz muncha charm-mi jo‘na ko‘chaga baqiradi jahl-
dan qizarib bobom 2. Bor suv olib kel xamir qoramiz deydi buvim yumshagan 
tovush bilan kulimsirab 3. Barakalla o‘g‘lim jinday suv sepib yubor chang bo‘lib 
kettdi yana buyuradi baqqol. 4. Keng qirni qarshidagi yarim doira ufqqa cho‘zilgan 
tog‘larni tomosha qilib uzoq yuramiz. 5. Men kulib deyman balki singlim dugona-
siga kitobni bergandir. 6. Tezroq yur ehtiyot bo‘l ko‘zingga qara deydi har qadamda 
buvim.
 4-mashq. Berilgan so‘zlarni o‘z o‘rniga joylashtirib gap tuzing va tinish 
belgilarini qo‘ying.
1. Savol, achchiq, kutma, shirin, berib, javob. 2. Ertalab, tarbiya, jismoniy, bilan, 
shug‘ullanasizmi, siz. 3. Ariqlar, yomg‘ir, shu qadar, suvga, yog‘diki, kuchli, ketdi, 
to‘lib. 4. U, sening, sen, shunday, o‘zing, berdingku, gapir, olsin, kimligingni, bilib. 
5. Uvillaydi, u, boqsang, ham, bo‘rini, qancha, har, o‘rmonga, qarab. 6. Tingan, 
osmon, yomg‘ir, itinq, g‘ir-g‘ir, mayin, esadi, shabada.
 Uyga vazifa. Dunyo temir yo‘llari haqida ma’lumot yozib keling.
O‘zbekistonda dastlabki temir yo‘l 1866-88-yillarda Zakaspiy temir yo‘lining 
Forob stansiyasidan Samarqandgacha yotqizilgan.
149

---