O ‘ zbek tili

 5-topshiriq. Matnni o‘qing va topshiriqlarni bajaring.
Topshiriqlar.
1. Matndan odob-axloq ma’nosini ifodalovchi so‘zlar va gaplarni aniqlang,
Ularning har biri qanday ma’no ifodalashini tushuntiring.
2. Qaysi so‘z ko‘p ishlatilgan? Uni qaysi so‘z bilan almashtirish mumkin? 
3. Matnni o‘qigach, siz qanday xulosaga keldingiz? Fikringizni yuzing.
Odob gulshani
Bir donishmand odamlarga shunday o‘gitlar beribdi:
– Hayotning quyidagi bo‘stonlari bo‘ladi: birinchisi – ilm bo‘stoni, ikkinchi-
si – xushmuomalalik bo‘stoni, uchinchisi – ixlos bo‘stoni, to‘rtinchsi – kamtarlik 
bo‘stoni, beshinchsi – saxovat bo‘stoni, oltinchsi – rizo bo‘stoni, yettinchsi – umid 
bo‘stoni.
Agar inson ravnaq topay desa, avvalo, ilm bo‘stoniga kiradi va u yerda nodon-
lik va johillikni yo‘qotadi. So‘ng muomala bo‘stoniga kiradi va bu bo‘stonda ado-
vat va hasad tikanlarini yo‘qotadi. So‘ng ixlos bo‘stoniga 
kiradi va bu bo‘stonni yolg‘on va gumondan tozalaydi. 
So‘ng  kamtarlik  bo‘stoniga  kiradi  va  bu  bo‘stonda  ta-
kabburlik va mag‘rurlik bo‘lsa, ularni yo‘qotadi. Undan 
so‘ng  rizo  bo‘stoniga  kiradi  va  bu  bo‘stonda  manman-
lik va qaysarlik bor bo‘lsa, bo‘stonni ulardan holi qiladi. 
So‘ng  umid  bo‘stoniga  kiradi  va  bu  bo‘stondan  umid-
sizlik  va  tushkunlikni  bartaraf  etadi.  Shundagina  inson 
ma’naviy boy insonga aylanadi.
103

---

 Uyga vazifa. 
Matndan foydalanib, ushbu gaplarni davom ettiring. Gaplardagi bog‘lovchi 
vositalarni ko‘rsating.
1. Agar inson ravnaq topay desa, ... .
2. Agar kamtarlik bo‘stonida takabburlik va mag‘rurlik bo‘lsa, ... .
3. ... , inson ma’naviy boy insonga aylanadi.
4. Kimki hayotning ushbu bo‘stonlaridan o‘tsa, ... .