Zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini

Modelli  trenajorlarumumiy 

holatda  kompyuter 

modellarini 

rivojlanishidir. 

Monitoring  trenajori  tarkibiga  kiruvchi  modelli  trenajorlarga  dispecher  personallarini 

o’qitish misol bo’ladi.

 

Ma’lumki,  inson  ko’rganlarini  20%,  ham  ko’rib  ham  eshitganlarini  40%  va  ko’rib, 

eshitib, bajarganlarini 70% eslab qoladi. Bu esa o’z navbatida bilimlarini doimy oshirib 

borishda  uzluksiz  mashq  qilib  turishlarini  taqozo  etadi.Texnologik  jarayonlarni 

avtomatlashtirish  tizimlarida  kompyuter  tizimlarida  boshqarishni  joriy  qilish  keng  tus 

olgan.Kompyuter  trenajorlari  orqali  nafaqat  yangi  o’lchov  asboblari  bilan  tanishish, 

balki, ularni kompyuterli boshqarish tizimlarida amaliy qo’llashlarni o’rgatadi.

 

---

Aniqlanishicha,  neft  kimyo  va  neftni  qayta  ishlash  jarayonlarida  ko’p  avariya  va 

operator  xatoliklari  kuzatilar  ekan.  Shunday  operator  xatoliklari  sababli  1.1  mln.dollar 

zarar yetkazilishi mumkin bo’lar ekan.

 

Shu sababdan ham ishlab chiqarishdagi operator, texnolog va yana bir qator ishchilar 

ish  boshlashdan  avval  turli  o’quv  treninglari  va  kompyuter  trenajot  imtihonlaridan 

o’tishga  majburdirlar.  Shundan  so’nggina  ishlash  jarayonida  xatoliklarsiz  ish  rejimini 

olib  borishadi.Bunday  trenajorlardan  foydalanish  ishlash  jarayonidagi  amaliy 

salohiyatini oshiradi v aishlab chiqarishga yetuk malakali mutaxassislarni tayyorlaydi.

 

Shu 

sababli 

ham 

bunday 

trenajorlardan 

ishlab 

chiqarish 

jarayonlarini 

avtomatlashtirishda foydalanish taklif etiladi.

 

Trenajorning ishlash tartibi quyidagicha:

 

1.Namoyish qilish (boshqarishdagi o’rnatishlar haqida nazriy bilimlar olish);

 

2.O’rganish (alohida jarayonlarni boshqarishdagi bilimlar);

 

3.Imtixon (o’z-o’zini tekshirishlarda imtixon turlarini tanlash).

 

Namoyishli jarayonda trenajor o’quv-ma’lumot tizimlari kabi ishlaydi:

 

•  ma’lumotli materiallarni ko’rsatish; 

•  urilmalardagi modellashtirish ishlari; 

•  qurilma va interfeys bilan interaktiv ishlashni o’rganish. 

 

O’rganish jarayonida operator visual va matnli maslahatlarni oladi:

 

^ barcha qurilmalarni ishlatish va qismlarga ajratish;

 

^ yuzaga kelgan avariya holatlarini mustaqil ravishda to’xtatish;

 

---

^ normal holatda tizimlarning ishlashini ta’minlash; 

Mizimni to’g’ri ishlashiga ishonch hosil qilish.

 

 

 

O'rgatish