Iqtisodiy bilim asoslari

141

141

140

“Inqirozga qarshi choralar dasturi” quyidagi vazifalarni hal etishga qaratilgan:

– korxonalarni modernizatsiya qilish, zamonaviy texnik va texnologik jihatdan

qayta jihozlash;

–  eksportga  mahsulot  chiqaradigan  korxonalarni  har  tomonlama  qo‘llab-

quvvatlash;

– qat’iy tejamkorlik tizimini joriy etish, mahsulot tannarxini pasaytirish hiso-

biga korxonalar raqobatbardoshligini oshirish;

– mahalliy ishlab chiqaruvchilarni qo‘llab-quvvatlash;

–  energiya  tejashning  samarali  tizimini  joriy  etish  va  energiya  iste’molini

kamaytirish.

“Inqirozga qarshi choralar dasturi”ning puxta ishlab chiqilganligi va uni izchil,

og‘ishmay amalga oshirishga kirishilganligi 2009- yildayoq o‘zining ilk natijalarini

berdi. Jumladan, moliya-bank tizimini mustahkamlash borasida quyidagi nati-

jalarga erishildi:

– 2008–2009- yillarda tijorat banklarning umumiy kapitali 2 barobar ko‘paydi;

– davlat tomonidan banklar nizom jamg‘armasiga 500 mlrd so‘m qo‘shimcha

mablag‘ ajratildi;

–  banklar  umumiy  kapitali  aholi  va  yuridik  shaxslar  hisob  raqamidagi

mablag‘laridan 2 barobar ortiq bo‘lib, ularning to‘lovga qodirlik darajasi oshirildi;

– aholi omonatlari miqdori 2009- yilda 1,7 barobarga oshdi.

O‘tgan bir necha yil mobaynida “Inqirozga qarshi choralar dasturi”ni amalga

oshirish va iqtisodiy rivojlanishning maqbul yo‘nalishini tanlash natijasida mam-

lakatimiz iqtisodiyoti barqaror o‘sib bormoqda. Mamlakatimiz yalpi ichki mah-

suloti oxirgi davrda yiliga 8 % dan kam bo‘lmagan sur’at bilan ortmoqda. Tashqi

qarz jahondagi eng past ko‘rsatkichlar darajasida ushlanmoqda. Davlat budjeti

yildan-yilga profitsit bilan bajarilmoqda. Tashqi savdo salmog‘i muttasil ravishda

musbat bo‘lishi ta’minlanmoqda.

Iqtiboslar

Bugungi  kunda  3  milliard  200  million  AQSH  dollaridan  ortiq  nizom

jamg‘armasiga  ega  bo‘lgan  O‘zbekiston  Respublikasi  tiklanish  va  taraqqiyot

fondi  faoliyatiga  katta  ahamiyat  berilmoqda.  Yaqin  istiqbolda  ushbu  Fond

aktivlarini  5  milliard  AQSH  dollariga  yetkazish  ko‘zda  tutilmoqda.  O‘tgan

2008–2009- yillar mobaynida o‘nlab yirik sanoat va infratuzilma inshootlarini

moliyalashtirish va hamkorlikda moliyalashtirish uchun Fond tomonidan 550

million AQSH dollaridan ziyod miqdorda kreditlar ajratildi.

Islom Karimovning «Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, 

O‘zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo‘llari va choralari» kitobidan

1. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozining yuz berishining sababi nimada?

2. Nima sababdan ushbu inqiroz dunyo bo‘yicha global muammoga aylandi?

3. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozining salbiy jihatlarini sanab bering.

4. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozining yurtimiz iqtisodiyotiga ta’siri qanday

bo‘ldi? Fikringizni misollar bilan asoslashga harakat qiling.

5.  Mamlakatimizda inqirozning oldini olish va bartaraf etish uchun qanday chora-

tadbirlar ishlab chiqildi?

6. Prezidentimiz Islom Karimovning «Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O‘zbekiston

sharoitida  uni  bartaraf  etishning  yo‘llari  va  choralari»  kitobi  haqida  nimalarni

bilasiz?