№ hujjat ҳ O`z. Varaq Sana imzo varaq 5321400 ngkst

Bajardi

: 

  Ochilova D.U. 

Zichlanish  mahsulotlarining  hosil  bo'lishi  radikal-zanjir  mexanizm  bilan 

alkil va benzol radikallari orqali sodir bo'ladi. 

Zichlanishining  har  qanday  keyingi  mahsuloti  yuqoriroq  molekulyar 

massa  va  aromatiklik  darajasiga  ega  bo'ladi,  bunga  ularning  eruvchanligi 

kamayadi  karboidlar  issiq  benzolda  eriydi,  karbenlar  benzolda  eriydi,  ammo 

uglerod  sulfid  va  xloroforida  erimaydi,  asfaltenlar  bu  erituvchilarning 

barchasida eriydi, lekin yengil parafinlar bilan cho'ktiriladi. Natijada karboidlar 

hosil bo'lgandan keyin, koks hosil bo’ladi. 

Kreking  va  pirolizlash  xom  ashyosida  mavjud  bo'lgan  oltingugurtli 

birikmalar 

yoki, 

vodorodsulfid, 

merkaptanlar 

va 

uglevodorodlarning 

bo'laklarini  ajratib  parchalanadilar  yoki,  o'zlarining  termik  barqarorligi  tufayli 

undandan  ham  yuqoriroq bo'lgan  yuqori  molekulyar  birikmalarda to'planadilar 

(tiofen  va  unga  o'xshaganlar).  Kreking  va  pirolizlash  haroratida  turli  tuzilishli 

uglevodorodlarning kimyoviy o'zgarishlarini ko'rib chiqishga yakun  yasashdan 

shundayo  xulosa  chiqarish  mumkinki  neft  xom  ashyosini  destruktiv  qayta 

ishlaganda 

quyidagi 

asosiy 

reaksiyalar 

parchalanish 

dealkillash, 

degidrogenlash,  polimerlash,  to'yinmaganlarni  siklizatsiyalash,  naftenlarni 

detsiklizatsiyalash, 

olifenlarni 

destruktiv 

kondensatsiyalash, 

aromatik 

uglevodorodlarni 

kondensattsiyalash, 

koksgacha 

chuqur 

zichlashish 

reaksiyalari  amalga  oshirilishi  zarur.  Bu  reaksiyalarning  chuqurligi  va  xom 

ashyo uglevodrodlarining u yoki, bu o'zgarish turining ustunligiga gaz, benzin, 

oraliq  fraksiyalar,  kreking–qoldiq  va  koksning  chiqishi  hamda  maqsadli 

mahsulotlarning  sifati  va  kimyoviy  tarkibiga  bog'liq  bo'ladi.  O'z  navbatida, 

xom ashyoni o'zgarish darajasi va sanab o'tilgan kimyoviy jarayonlarining sodir 

bo'lishi xom ashyo tabiatiga ham, jarayon parametrlariga ham bog'liq bo'ladi. 

 

 

 

 

 

---

 

 

 

№ hujjat 

ҳ 

  O`z. 

 

 Varaq 

Sana 

imzo

 

varaq 

 

5321400 – NGKST

 

Fozilov S.F.  

Rahbar: