Жиззах вилоят халқ таълими ходимларини қайта

2. Мактаб дастурида кўргазмали тажрибалар. Янги ва 
қизиқарли тажрибалар. 
Ўқувчиларда 
кимёвий 
кўникмаларнинг 
шаклланиши. 
Амалий 
машғулотларда кўникма ва малакаларни шакллантиришга жуда катта эътибор 
қаратилади. Улар кимё ўқитишни бошланиши 7-синфдаёқ амалга оширилади. 
Кимёвий кўникма ва малакаларни шакллантириш аниқ тизим асосида олиб 
борилади. Даставвал қиздирувчи асбоблар билан ишлаш кўникмалари ҳосил 
қилинади, лаборатория техникаси ўрганиб борилади, яъни моддаларни 
қиздириш, аралашмалардаги моддаларни бир-биридан ажратиш, техника 
хавфсизлик қоидаларини ўрганиш, сўнгра мураккаб моддани парчаланиб, 
оддий моддаларни олиш ва уларнинг хоссасини текшириш. Кейинги босқич 
мураккаб моддаларни олиш, қуруқ моддадан эритма тайёрлаш. Ўқувчиларнинг 
кейинги ишлари миқдорий тажрибаларини ўтказишга қаратилади. Тарозидан 
фойдаланиш, ўлчов асбобларидан фойдаланиб тажрибалар ўтказиш ва 
экспериментал масалалар ечишдан иборатдир. Амалий машғулотлар икки 
кўринишда бўлади: 
1. Инструкция 
ёки 
тарқатма 
материал 
асосида 
бажариладиган тажрибалар. 
2. Экспериментал масалалар ечиш. 
Инструкция бу– бажариладиган тажрибанинг ёки тажриба бажарадиган 
қурилманинг тафсилоти бўлиб, у амалиёт қўлланмаларида берилади. Унда 
тажриба ўтказиш хавфсизлиги чоралари тўғрисида ахборот бўлади. Лекин 
инструкция ёрдамида ишни бажариш камлик қилади. 
Шунинг учун тажрибани бажаришни жуда аниқ амалга ошириш амалий 
ишга тайёргарлик вақтида кўрсатилади. 
Масалан, 8–синфда "Аммиакнинг олиниши ва унга оид тажрибалар" 
мавзусида аммиак тўғрисидаги маълумотлар умумлаштирилади, аммиакнинг 
сувдаги эритмасини, ишқорий муҳитга эга бўлиши, аммиакнинг сувда эриши 

---

40 
ва 
бошқалар. 
Бу 
тажрибалардан 
реакциянинг 
бориш 
шароити 
ойдинлаштирилади. Амалий машғулотни ўтказишдан аввал ўқувчиларни 
қурилмалар тузиш, унда тажриба ўтказиш, ишнинг мақсад ва вазифаси билан 
таништирилади. Уйда ёзиб келинган тафсилотларга аниқлик киритилади. 
Тажрибанинг мақсади ва унинг натижаси тушунтирилади. 
Амалий машғулотда дарс бошлангунига қадар хавфсизлик техникаси 
тўғрисида суҳбат ўтказилади. 
Бу 
жадвал 
тажрибадан 
сўнг 
ўз 
вақтида 
тўлдирилиши 
керак. 
Ўқитувчиларнинг амалий иш тўғрисидаги ҳисоботи асосида уларга баҳо 
қўйилади.