Пешонамдаги нур. Маҳмуд Олакош

Пешонамдаги нур. Маҳмуд Олакош
кўришганда эди, чидаш у ёқда турсин, шундай аҳволда яшаганларини кўриб, ҳайратдан
лол бўлиб қолишарди.
Сўнг бир лаҳза тин олди. Енгилгина кулди.
– Ҳазрати Айюб ( а.с.) ўша ҳолатда ётган пайтлари бир нарсадан жаҳллари чиқиб,
хотинларига нима деганларини биласизми?
– Нима деганлар?
– Тузалганимдан кейин сени қирқ дарра ураман!.. Ўйлаб кўринг! Ҳаттоки, шундай оғир
аҳволда ҳам соғайишдан умид узмаганлар! Жумладан Аллоҳ таоло Ўзидан умид узмаган
қулини соғайтиради. Дардини берган Аллоҳ, давосини, дармонини ҳам беради. 
Домланинг сўзларини жон қулоғим билан тинглардим. Бу гўзал қиссага қандай ажойиб
шарҳ берганди!
– Шунингдек, умидим йўқ, дедингиз!.. Сизнинг аҳволингиз, балиқнинг қорнида қолган
Юнус алайҳиссаломнинг аҳволларидан ҳам оғир, умидсизми?!.
– Тушунмадим?
– Тўфонли ҳавода кемадан денгизга ташланган ва бир балиқ тарафидан ютиб
юборилган инсон ҳақида нима дейсиз! Қутилишига умид борми?
“Йўқ”, демоқчи эдим, индамадим. Чунки, Ҳазрати Юнус алайҳиссалом қутилган эди!
Кулимсираганча бошимни қимирлатдим.
Саид домла тўғри гапираётганди. 
Ҳаттоки энг умидсиз, оғир ҳолатларда ҳам Аллоҳдан умид узмаслигимиз керак эди.
Ҳамма нарса Аллоҳнинг амрига, Унинг хоҳишига боғлиқ эди.
– Сиз ҳақсиз, устоз! Ҳеч қачон умидимизни узмаслигимиз лозим. 
“ Шундай” дегандек бошини қимирлатди. Кейин қошларини чимирганча қўшиб қўйди:
– Албатта, буларнинг барчасини ҳаттоки “сакарот-ул мавт” яъни, ўлим шиддати, жон
чиқар ҳолатда ётганда ҳам ўлишларини хаёлларига келтирмайдиган, соғайишларига
қаттиқ ишонган кишиларга ўхшашингиз учун айтмаяпман. Мутлақо ўласиз, барчамиз
ўламиз!.. Фақат қачон, қаерда ва қай ҳолатда ўлишимизни ёлғиз Аллоҳ билади. Тўрт-беш
ой дедингиз, балки тўрт-беш кун, балки тўрт-беш йилдир!.. Аллоҳ билади. Муҳим бўлган
нарса, ҳар лаҳза ўлимга тайёр туриш, ўлимга доимо тайёр ҳолда яшаш!..
Унга қарадим. Ниҳоятда тўғри ҳамда гўзал сўзларди. Айтаётганлари ҳақиқат эди, бироқ
ўзи шу гапларининг маъносини ҳис қила олаётганмикин? Ўлимнинг ва ўлим туйғусининг
нима эканини менчалик англай олар, ҳис қила олармикин?
– Устоз, сиз менинг аҳволимда эмассиз. Шунда ҳам ўлим ва ўлим тушунчаси нима
эканини ҳис қиляпсизми? Бу туйғуни англай оляпсизми?
– Бир дўстимнинг гўзал бир сўзи бор. Ҳақиқий тафаккур эгаси, кўрларни ўйлаган
вақтида кўзлари кўрмайдиган кишидир. Миямиз орқали ўйлаганда, биламиз, қалб билан
англашимиз эса, ҳис қилишимизни таъминлайди. Ўлим тушунчаси миямиздан қалбимизга
кўчган пайтда, бу ҳақиқатни яшаётгандек, бошимиздан кечираётгандек ҳис қилишимиз
мумкин. Бундан ташқари ҳолатларимиз орасида муҳим фарқ ҳам йўқ. Барчамиз ўлимга
тўғри кетяпмиз. У манзилга ким олдин боришини Аллоҳдан бошқа ҳеч ким билмайди.
Балки мен сиздан олдин, анча аввал ўларман.
Бу қуп-қуруқ, бекорчи сўзлар эмасди.
Саид домла англаганини ҳис қиладиган, ҳис қилганини англатадиган бир инсон эди. Унга
ҳурмат билан қарадим. Менга бир нарсаларни тушунтириш учун, менга нималарнидир
ўргата олиш учун тинмай ҳаракат қилган бу инсонни ростдан ҳурмат қилар, ҳақиқатдан
яхши кўрардим!..
49 / 59

---