3-Modul.
7-mavzu: Klassik iqtisodiy maktabning to`liq shakllanishi. Adam Smit va David
Rikardoning iqtisodiy ta`limotlari
Nazorat uchun savollar
1. Klassik iqtisodiy maktabning Angliyada vujudga kelishi qanday ijtimoiy va iqtisodiy sharoitlarda ro‘y
berdi?
2. Sanoat to'ntarilishi bilan bog‘liq bo‘lgan siyosiy-ijtimoiy va iqtisodiy o'zgarishlar nimalardan iborat?
3. A. Smitning bosh iqtisodiy asari qachon yozib tugallandi va undagi asosiy iqtisodiy g‘oyalar nima?
Olimning tadqiqot metodologiyasi nimaga asoslanadi?
4. Nima uchun A.Smit manufaktura ishlab chiqarishning mafkurachisi bo‘lib qoldi?
5. Mehnat taqsimotining ustunlik tomonlari nima va kamchiligi nimada?
6. A.Smitning pul, qiymat, daromadlar, ish haqi, kapital va takror ishlab chiqarish to‘g‘risidagi
ta’limotlariga qisqacha izoh bering.
7. “Smit dogmasi” nima? Uning kamchiligi nimada?
8. “lassez faire” va “ko‘rinmas ko‘l” tamoyillari nimani anglatadi?
9. Xalq boyligi qanday omillaiga bog'liq?
10. Nochor ahvolga tushgan iqtisodiyotni rivojlantirish uchun nima qilmoq kerak? Mutlaq afzallik prinsi pi
nimadan iborat?
11. D.Rikardoning asosiy asaridagi iqtisodiy g‘oyalar nimadan iborat?
12. “Proteksionizm” va “Fritrederlik”ning o‘zaro farqi nimada?
13. J.B.Seyning asosiy qonuni nimani bildiradi?
14. Seyning fikricha, inqirozlar bo'lishi mumkinmi?
15. T.Maltusning “aholi nufusi nazariyasi”dagi asosiy g‘oya nima?
8-mavzu: Nemis tarixiy maktabining paydo bo`lishi va uni rivojlanish bosqichlari
Nazorat savollari
1. XIX asming o‘rtalarida Germaniyaning iqtisodiy rivojlanishi xususiyatlarini aytib bering.
2. F.List iqtisodiy ta’limotlar tarixi fanida qaysi yo'nalishga asos soldi?
3. F.List ta’limotida xo‘jalik taraqqiyotining tarixiy bosqichlari qanday ifodalanadi?
4. Tarixiy maktabning asosiy vakillari kimlar? Ular haqida ma’lumot bering.
5. K.Knisning tarixiy maktab rivojiga qo‘shgan hissasi va uslubiyatini tushuntirib bering.
6. V.Zombart va M.Vebeming asosiy iqtisodiy asarlari qaysilar?
9-mavzu: Klassik iqtisodiy maktabga muqobil g`oyalar
Nazorat savollari
1. S.Sismondining iqtisodiy mavzudagi qanday asarlarini bilasiz?
2. S.Sismondining fikricha boylikning manbai nima?
3. S.Sismondi ta’limotida qaysi iqtisodiy nazariya asosiy o‘rin tutadi?
4. Qiymatning manbayi nima? Uni izohlab bering.
5. S.Sismondi kapitalizmni qanday tarzda tanqid qilganini izohlab bering.
6. S.Sismondi daromadni nechta turga bo'ldi?
7. S.Sismondining fikri bo‘yicha iqtisodiy krizisni izohlab bering.
8. Prudonning qaysi asarlarini bilasiz va u bu asarlarda qanday nazariyalami ilgari surgan?
9. Prudon o‘z ta’limotida qanday iqtisodiy muammolarga e’tibor bergan? Qaysi iqtisodiy nazariyani ilgari
surdi?
10. Prudonning kapitalizmni isloh qilish loyihasining mohiyati nimadan iboratligiga izoh bering.
11. K.Rodbertusning qiymatning mehnat nazariyasi haqida nimalami bilasiz?