Алишер навоий номидаги тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университети ҳузуридаги илмий

Тадқиқотнинг предмети сифатида аёлларга бағишланган туркий ва 
форсий тазкиралардаги анъанавийлик ва новаторликни ёритиш белгилаб 
олинди. 
Тадқиқотнинг усуллари. Диссертация мавзусини ёритишда тавсифлаш, 
таснифлаш, комплекс таҳлил, қиёсий-тарихий ва статистик таҳлил 
усулларидан фойдаланилди. 
Тадқиқотининг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат: 
XIX асрда 12 та ва ХХ асрда яратилган 7 та тазкира илк марта 
адабиётшунослик нуқтаи назаридан таҳлил қилиниб, Руқиябону, Сито ун-
нисо, Иффатий, Давлат, Офоқ Бегим Жалойир, Подшоҳ Хотун, Меҳрий, 
Маҳастий, Кавкаб, Исмат Бегим, Орзу Самарқандий каби аёлларнинг ижоди 
илмий муомалага олиб кирилган; 
24 та тазкирани қиёсий ўрганиш асосида 200 га яқин аёллар билан 
боғлиқ маълумотлар 14 та диаграмма ва 11 та жадвал асосида кўрсатилиб, 
баъзи шоираларнинг исмлари юзасидан йўл қўйилган камчиликлар
аниқланган;
Шарқ адабиётида аёлларга бағишланган туркий ва форсий тилдаги 
тазкираларнинг “Жавоҳир ул-ажойиб”, “Ахтаре тобон”, “Оташкаде” каби 
шаклланиш босқичлари ва ривожланиш босқичларининг даврий ўзгаришлари 
мисоллар асосида очиб берилган;
аёлларга бағишланган туркий ва форсий тилдаги тазкираларда мумтоз 
анъанага индивидуал ижодий тафаккур мезонларидан келиб чиқиб ёндашиш 
бадиий мазмун учун асос вазифасини ўтаганлиги илмий исботланган.
 
Тадқиқотнинг амалий натижалари қуйидагилардан иборат: 
Ўрта аср адабиётида форс тилида ижод қилган шоиралар зикри 
ўрганилди, аёлларга бағишланган тазкираларда анъанавийликнинг ўрни 
аниқланиб, новаторлик мезонлари белгиланган; 
темурий маликалар ҳамда моварауннаҳрлик адибалар номлари форсий 
тазкиралар орқали қайта тикланди. Уларнинг шеърлари таржима қилиниб, 
таҳлилга тортилди, бадиий санъат турлари ижодкор мақсадини амалга 
оширишда етакчи поэтик восита эканлиги исботланган; 
аёлларга бағишланган тазкираларда қўлланган мумтоз образлар 
таснифланиб, уларни талқин этиш тамойиллари илмий далилланган;
туркий ва форсий тилдаги тазкираларни таҳлил қилиш асносида мумтоз 
бадиий жанрлар такомили, улардаги янгиланиш омиллари асосланган;
келиб чиқиши форс бўлмаган, аммо мазкур тилда ижод қилган 
бухоролик Лутф Али Озар, арабистонлик Муҳаммад Гупомуий, 
ҳиндистонлик Розия Султон Бегим, Фотима Сом, Вазир ун-нисо Бегим, 
Ҳўмо каби адиб ва шоиралар ҳақида янги маълумотлар тақдим этилган.