Toshkent davlat iqtisodiyot untversiteti m. S. Qosimova, M. A. Yusupov

va boshqa tashkilotlar).
Marketingni  tashqi sohasiga —  korxona  marketing faoliyatiga hamda uni  iste’molchilar 
bilan muvaffaqiyatli xamkoriik qilish imkoniyatlariga, ammo lekin, ulami korxona tomonidan 
to’g‘ridan-to’g‘ri  boshqarish  imkoniyatiga  ega  bo’lmagan  omillar,  sharoitlar,  kuchlar  va 
sub”yektlar  kiradi.
Maslou  motivatsiya  nazariyasi  —  bu  iste’molchilar  xulq-atvorini  tahlil  qilishda 
qo’llaniladigan,  asosiy printsiplar  vayondashuvlar  yig‘indisidir.Ushbu nazariya,  negainsonlar 
o ’zlarining  xulq-atvori  motivi  sifatida  ma”lum  bir  vaqtda,  ma”lum  bir  ehtiyojlarga  ega 
bo’lishligini tushuntirib beradi. Abraxam Maslou  ehtiyojlaming ierarxiyasi (zinapoyasi) tizimi 
nazariyasini  ishlab  chiqgan,  unga  ko’ra  barcha  insonlar  ehtiyojlarining  qondirilish  ketma- 
ketligi beshta darajaga (pog‘onaga) bo’linishi va ular o’rtasida bosqichma-bosqichlik mavjudligini 
asoslab beigan, ya”ni: fiziologik ehtiyojlar (oziq-ovqatlar, kiyim-kechaklar, uy-joylar), shahsiy 
muxofazaga  oid  ehtiyojlar  (xavfsizlik,  himoyalanganlik),  ijtimoiy  ehtiyojlar  (ma”lum  bir 
ijtimoiy guruhga mansubligi), xurmatga, muxabbatga bo’lgan ehtiyojlar (o’z-o’zini e ”zozlash, 
xizmatlami e ”tirof etish, korxonada ma”lum bir statusni egallash) va  nihoyat, shahsiy kamol 
topish ehtiyojlari (shaxsni rivojlanishi va o ’zini ko’isatabilishi, o’zini qobiliyatini to’liq namoyish 
etishi). Yuqoridagilaiga asosan, inson dastlab fiziologik ehtiyojlami qondirishga intiladi. So’ngra 
esa,  keyingi  darajadagi  ehtiyojlami  qondirish  uchun  intilish  vujudga  keladi  va  bu  jarayon 
uzviy davom etaveradi. Korxona turli kategoriyadagi iste’molchilar xulq-atvorini tahlil qilishda,