Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

6.7.  Ishchining mehnat unumdorligiga ta’sir etuvchi  

omillar tahlili 

 

Iqtisodiyotni  modernizatsiya  qilish  sharoitida  korxonalar  mahsulot 

ishlab  chiqarish  hajmini  ko‘paytirishga  va  uni  bozorga  taklif  qilish 

orqali  ko‘proq  foyda  olishga  intiladi.  Bunday  sharoitda  mahsulot  haj-

mini korxonani kengaytirish yoki xodimlar sonini ko‘paytirish bilan bir 

qatorda, bevosita ishlab chiqarish jarayonida qatnashuvchi ishchilarning 

mehnat unumdorligini ko‘tarish orqali amalga oshirgani korxona uchun 

ko‘proq samarali hisoblanadi. Shu tufayli ham har bir xo‘jalik yurituvchi 

subyekt  o‘z  ishchilarining  mehnat  unumdorligini  oshirish  choralarini 

ko‘rishga  harakat  qiladi  hamda  unumdorlikka  ta’sir  etuvchi  omillarni 

o‘rganib boradi.  

Odatda,  bir  ishchiga  to‘g‘ri  keladigan  o‘rtacha  yillik  mahsulot 

hajmi quyidagi omillarga bog‘liq.  

1. Bir  ishchining  yil  davomida  ishlagan  o‘rtacha  kishi  kunlari  = 

(jami kishi kunlari / ishchilar soni). 

2. Ish  kuni  davomiyligi,  soat  =  (jami  ishlangan  kishi  soat  /  jami 

ishlangan kishi kunlari). 

3. Ishchining  bir  soatlik  ish  unumi  =  (mahsulot    hajmi  /  jami 

ishlangan kishi-soat). 

Tahlil etishda bir ishchiga to‘g‘ri keladigan o‘rtacha yillik mahsulot 

hajmining  rejasiga,  o‘tgan  yilga  nisbatan  o‘zgarish  sabablari  va  unga 

ta’sir etuvchi omillar quyidagicha aniqlanadi.