O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

b) izohsiz: 20 : 4 = 5      6 x 5 = 30 
v) savol shaklida: 1 ta daftar qancha?             20 : 4 = 5 (so`m) 
                                6 ta ……..?                      6 x 5 = 30 (so`m). 
 
Boshlang`ich  sinflarda  masalani  rasmiylashtirishni  qisqaroq  yozuvga  bеrish  maqsadga  muofiq 
kеladi. Agar ifoda nihayatda kata bo`ladigan bo`lsa, yеchimni alohida amallar bilan bajarish kеrak. 
M:  Ruchka,  kitob, taroq  birgalikda  1000  so`m  turadi.  Kitob  500  so`m,  ruchka  undan  220  so`m 
arzon turadi. Taroq qancha turadi? 
 
M.q.sh.          K- 500so`m 
                      R - ? 220 so`m arzon                      1000 so’m 
                      Т- ? 
 
 
Ifoda tuzilsa,    
1000 - (500 + (500 - 220)) bo’ladi. 
Ammo  boshlang`ich  sinf  katta  qavs  yo`qligi  sababli  bu  masalani  alohida  amallar  bilan  yеchish 
kеrak. 
1)  R. – 500 – 220 = 280 (so`m) 
2)  R+K.- 500 + 280 = 780 (so`m) 
3)  Taroq.- 1000 – 780 = 220 (so`m) 
6. Masala yеchimini tеkshira olish. 
a) olingan javob bilan masala sharti o`rtasida moslik o`rnatish. 
b) tеskari masala tuzish va yеchish. 
 Tеskari masala tuzish uchun oldin to`g`ri masalani yеchish kеrak bo`lab, unda noma'lum bo`lgan 
soni ma'lum son qilish, ma'lumlardan birini noma'lum qilish kеrak.  
 
 
M: Kitob – 220 so`m                                              bunga 2 ta tеskari masala  
      Daftar - ?                                 350 (so’m)              tuzish mumkin. 
 
 
 
 
Kitob-?                                                                   Kitob – 220 (so’m)  
Daftar-130 so`m                          350 (so’m)            Daftar – 130 (so’m)                    ?           
 
 
 
v) javobning chеgarasini aniqlash. 
g) masalani boshqa usul bilan yеchish. 
d) grafik tеkshirish. 
 
 

---

38 
 
6.  Masalalar ustida ishlashda ma'lum sistеmani bеlgilash va joriy qilish malakasi. 
 
                                                 Kartochka - yo`riqnoma. 
 
№