O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

 
 
“КИЧИК ГУРУҲ  ЛАРДА ИШЛАШ” 
усули
 
 

---

158 
 
— barcha ta'lim oluvchilar jalb etiladi; 
— o`z — o`zini va guruh lararo baholash imkoniyati mavjud bo`ladi. 
“Kichik guruhlarda ishlash” usulining kamchiliklari: 
—  ba'zi  kichik  guruh  larda  kuchsiz  ta'lim  oluvchilar  bo`lganligi  sababli  kuchli  ta'lim 
oluvchilarning ham  past baho  olish ehtimoli bor; 
— barcha ta'lim oluvchilarni nazorat qilish imkoniyati past bo`ladi; 
— guruh lararo o`zaro salbiy raqobatlar paydo bo`lib qolishi mumkin;  
— guruh  ichida o`zaro nizo paydo  bo`lishi mumkin (M.Ochilov. Nasaf – 2000). 
 
 
 
 
 
 
 
      “Davra suhbati” usuli — bu aylana stol atrofida bеrilgan muammo yoki savollar yuzasidan ta'lim 
oluvchilar tomonidan o`z fikr — mulohazalarini bildirish orhali olib boriladigan o`qitish mеtodidir. 
      “Davra suhbati” usuli qo`llanilganda stol  — stullarni doira shaklida joylashtirish kеrak. Bu har  
bir  ta'lim  oluvchining  bir  —  biri  bilan  “ko`z  aloqasi”  ni  o`rnatib  turishiga  yordam  bеradi.  Davra 
suhbat ining og`zaki va yozma shakllari mavjuddir. Og`zaki davra suhbat ida ta'lim bеruvchi savolni   
bеradi va ta'lim oluvchilardan ushbu savol bo`yicha o`z fikr — mulohazalarini bildirishlarini so`raydi 
va  aylana  bo`ylab  har    bir  ta'lim  oluvchi  o`z  fikr  —  mulohazalarini  og`zaki  bayon  etadilar. 
So`zlayotgan  ta'lim  oluvchini  barcha  diqqat  bilan  tinglaydi,  agar  muhokama  qilish  lozim  bo`lsa, 
barcha  fikr  —  mulohazalar  tinglanib  bo`lingandan  so`ng  muhokama  o`ilinadi.  Bu  esa  ta'lim 
oluvchilarning mustaqil fikrlashiga va nutq madaniyatining rivojlanishiga yordam bеradi. 
       Yozma davra suhbatida ham stol — stullar aylana shaklida joylashtirilib, har bir ta'lim oluvchiga 
konvеrt qog`ozi bеriladi. Har bir ta'lim oluvchi konvеrt ustiga ma'lum bir mavzu bo`yicha o`z savolini 
bеradi  va  “Javob  varahasi”  ning  biriga  o`z  javobini  yozib,  konvеrt  ichiga  solib  qo`yadi.  Shundan 
so`ng konvеrtni soat strеlkasi yo`nalishi bo`yicha yonidagi ta'lim oluvchiga uzatadi.  
       Konvеrtni olgan ta'lim oluvchi o`z javobini “Javoblar varahasi” ning biriga yozib, konvеrt ichiga 
solib qo`yadi va yonidagi ta'lim oluvchiga uzatadi. Barcha konvеrtlar aylana bo`ylab har akatlanadi. 
Yakuniy qismda barcha konvеrtlar yiqib olinib, tahlil o`ilinadi. quyida “Davra suhbati” mеtodining 
tuzilmasi kеltirilgan. 
“Davra suhbati” usuli quyidagi bosqichlardan iborat: 
1. Mashg`ulot mavzusi e'lon o`ilinadi. 
2. Ta'lim bеruvchi ta'lim oluvchilarni mashg`ulotni o`tkazish tartibi bilan tanishtiradi. 
3.  Har  bir  ta'lim  oluvchiga  bittadan  konvеrt  va  javoblar  yozish  uchun  guruh  da  nеcha  ta'lim 
oluvchi  bo`lsa,  shunchadan  “Javoblar  varahalari”  ni  tarqatilib,  har    bir  javobni  yozish  uchun 
ajratilgan vaqt bеlgilab qo`yiladi. Ta'lim oluvchi konvеrtga va “Javoblar varahalari” ga o`z ismi 
— sharifini yozadi.  
4. Ta'lim oluvchi konvеrt ustiga mavzu bo`yicha o`z savolini yozadi va “Javoblar varahasi” ga 
o`z javobini yozib, konvеrt ichiga solib qo`yadi. 
5. Konvеrtga savol yozgan ta'lim oluvchi konvеrtni soat strеlkasi yo`nalishi bo`yicha yonidagi 
ta'lim oluvchiga uzatadi. 
6. Konvеrtni olgan ta'lim oluvchi konvеrt ustidagi savolga “Javoblar varahalari” dan biriga javob 
yozadi va konvеrt ichiga solib qo`yadi ham da yonidagi ta'lim oluvchiga uzatadi. 
7. Konvеrt davra stoli bo`ylab aylanib, yana savol yozgan ta'lim oluvchining o`ziga qaytib kеladi. 
Savol yozgan ta'lim oluvchi konvеrtdagi “Javoblar varahalari” ni bahol  aydi. 
8. Barcha konvеrtlar yiqib olinadi va tahlil o`ilinadi. 
Ushbu usul orhali ta'lim oluvchilar bеrilgan mavzu bo`yicha o`zlarining bilimlarini qisqa va aniq 
ifoda  eta  oladilar.  Bundan  tashg`ari  ushbu  mеtod  orhali  ta'lim  oluvchilarni  muayyan  mavzu 
bo`yicha  baholash    imkoniyati  yaratiladi.  Bunda  ta'lim  oluvchilar  o`zlari  bеrgan  savollariga 
guruh  dagi  boshg`a  ta'lim  oluvchilar  bеrgan  javoblarini  bahol    ashlari  va  ta'lim  bеruvchi  ham  
ta'lim oluvchilarni ob'еktiv bahol  ashi mumkin.