Termiz davlat universiteti tibbiy bilim asoslari kafedrasi tibbiy bilim asoslari fanidan amaliy

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

11-12-Amaliy mashg

’ulot 

Mavzu: Nafas olish va yurak qon - tomirlar  sistemasi kasalliklari. 

4 soat 

Bronxial astma. 

 

Nazariy tushuncha. Bronxial astma allergik kasallik bo

’lib, bronxlar 

muskulaturasi  tortishib qisqarishi natijasida odamning birdan nafasi qisib, 

---

bo

’g’ilib qolishi, keyin yo’talib yopishqoq balg’am tashlashi bilan tariflanadi. 

Kasallirning ikki formasi tafovut qilinadi: 

1.  Infeksion 

– allergik formasi  

2.  Atipik formasi 

Infeksion 

– allergik formasining asosiy sabablari organizmdagi har xil  surunkali 

yallig

’lanish kasalliklari, har xil allergik kasalliklar, teri kasalliklari hisoblanadi.  

Atipik formasining paydo bo

’lishiga  va uning rivo;lanishiga ba’zi kasblarda, 

masalan teri oshlash fabrikalarida, to

’quv fabrikalarida,  kimyo zavodlarida, 

labaratoriyalarda, dorixonalarda, sartaroshxonalarda ishlash sabab bo

’ladi. 

Qushlarning pati, hayvonlar juni, uy, kutubxona changi, mog

’or, dorilar, kimyoviy yuvish 

vositalari hamda qator oziq-ovqatlar  moddalari allergenlar hisoblanib, kasallikning kelib 

chiqishiga  asosiy sabab bo

’ladi.  Kasallik turli vaqtda asosan kechasi xuruj qiladi. Bemor bunda  

ko

’krak qafasida bosilgandek sezgi sezadi. Bemor yotganda bo’g’ilish  kuchayadi, shu sababli u 

majburiy o

’tirib qoladi. 

Bemorni ko

’rganda majburiy vaziyatdan  tashqari hamma yordamchi  nafas muskullarining  

nafas olishda  qatnashishi kuzatiladi, bo

’yin usti chuqurchasi silliqlashgan yuzi bo’zarib  ter 

bosadi. Og

’zi ochiq burun qanotlari kengaygan. Nafas olish qisqa, nafas chiqarish  qiyinlashgan, 

davomli, shovqinli, xirillashlar bilan   kuzatiladi,  u uzoqdan eshitib turadi.  Xuruj oxirida yo

’tal 

yengillashib

  yopishqoq tiniq balg

’am ajraladi, bemorning axvoli biroz  yaxshilanadi 

va bemor uyquga ketadi.  

Ishdan maqsad: Bronxial astma xuruji tutganda  birinchi tibbiy  yordam  

ko

’rsatishni o’rganadilar. 

Zarur jixozlar: Stul karavot (manja)  yoki divan, yostiq xantalma, tog

’ora.