Andijon mashinasozlik insтiтuti ―avtomatika va elektrotexnika‖

3.4.  TA’MIRLOVCHI VA NAVBATCHI 

ELEKTRIKLAR TARKIBI VA SONINI ANIQLASH. 

 Ishlab chiqarish  korxonalarida Elektr jixozlari ekspluataqiyasi tajribasidan 

ma’lumki,  elektrotexnik xizmat xodimlarini yetishmasligi sababli texnik xizmat 

va  joriy  ta’mirlash  rejaviy  ishlari  bajarilmay  qoladi.  Natijada  elektr  jixozlari 

muddatidan  ilgari  ishdan  chiqib  qolmoqda.  PPR  tizimi  bajarilmay  qolayotgan 

korxonalarda xar yili 25- 30% elektrodvigatellar ishdan chiqmoqda, bu xolat katta 

yo’qotishlarga sabab bo’lmoqda. 

Energetika  birlashmalari  faoliyati  shuni  ko’rsatmoqdaki,elektr  jixozlarini 

avariyaviy  xolati  bilan  elektrotexnik  xizmat  tashkilotlari  orasida  to’g’ri 

bog’lanish mavjud ekan. 

Elektr  jixozlariga  texnik  xizmat  va  joriy  ta’mirlash  bo’yicha  ish  xajmi 

shartli  birliklarda  aniqlanadi  va  ular  turli  ko’rinishdagi  elektr  jixozlari  

ekspluataqiyasini aks ettiradi. 

---

Keltirilgan    shartli  birliklar  bo’yicha  korxonada  o’rnatilgan  barcha 

jixozlarini  ekspluataqiyasi bo’yicha yig’indi ish xajmi aniqlanadi. 

Me’yor  bo’yicha    Bitta  montyorga  70  shartli  birlik  miqdorida  yuklama 

belgilangan. 

Elektromontyorlar  soni    shartli  birliklardagi  yig’indi  ish  xajmini    bitta 

montyorga  belgilangan  yuklamasi meyoriga  nisbati bilan aniqlanadi. 

   

 

 

  

         -  birliklardagi yig’indi ish xajmi ; 

h  - bitta montyorga  belgilangan yuklama me’yori      

(ma’lumotnomadan  olinadi, h =70 sh.b.). 

Elektr  jixozlari  ekspluataqiyasi  bo’yicha  katta  xajmdagi    elektrlashtirish 

darajasi  yuqori  bo’lgan    korxonalarda  muxandis  yoki  texnik  boshchiligida 

mustaqil  elektrotexnik  xizmat  bo’limi  tashkil  qilinadi.  Muxandis-  texnik  xodim 

vazifasiga quyidagilar kiradi:             

 -  ishlab-  chiqarish  jarayonlari  elektrlashtirish  va    avtomatlashtirish 

bo’yicha reja va tadbirlar ishlab chiqiladi; 

-  PPR  tizimi    tavsiyalariga  mos  xolda  elektr  jixozlarini  PPR  va  texn  ik 

xizmat ko’rsatish  jadvallari ishlab chiqiladi; 

-  texnik  xizmat  ko’rsatish    va  elektr  jixozlarini  ta’mirlash  bo’yicha  fan 

yutuqlari va ilg’or tajribalar ishlab chiqarishga  tadbiq etiladi; 

- yangi elektr jixozlariga, extiyot qismlariga va materiallarga  ta’mirlash  - 

ishlatish xarajatlariga talabnomalar tuziladi; 

-  elektr  jixozlari  ishiga,  material  va  pul  mablag’lariga  o’rnatilgan  norma 

bo’yicha to’g’ri va o’z vaqtida xisobga olish   ta’minlanadi; 

- elektromontyorlarni texnik uquvi   xamda   moxirlik  razryadini oshirish  

bo’yicha   komissiya  ishlarida  qatnashishini tashkil etiladi; 

-    muxandis  texnik  xodimlar  soni  va  nomenklaturasi  shtatli  me’yorlar   

orqali tasdiqlanadi. 

---

Elektr  jixozlarini  tezkor  xizmatini  tashkil  qilish    korxona  maxsus 

elektrotexnik xizmat bo’linmalari orqali amalga oshiriladi.