Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги қарши муҳандислик иқтисолиёт институти

Мисол: ―Карбамид-формальдегид елимларининг ѐғочга адгезияси 
юқори бўлади, чунки уларда метилол гуруҳлари ва ѐғочдаги гидроксил 
гуруҳлари билан кучли боғлар ҳосил бўлади‖.
Умумлаштириш: "Карбамид-формальдегид елимлари асосидаги 
елимланган ѐғоч материалларида метилол гуруҳлари ва ѐғочдаги гидроксил 
гуруҳлари билан кучли боғлар ҳосил қилиши сабабли адгезия юқори бўлади".
Синквейн методи
―Синквейн‖ – тингловчини ижодий фаоллаштиришга, фаолиятни 
баҳолашига йўналтирилган таълим машқи ҳисобланади. Синквейн-французча 
сўздан олинган бўлиб, бешлик деган маънони билдиради. ―Синквейн‖ 
методини амалга ошириш босқичлари:
1. 
Ўқитувчи талабаларга мавзуга оид тушунча, жараѐн ѐки ҳодиса 
номини беради. 
2. 
Талабалардан улар ҳақидаги фикрларини қисқа кўринишда 
ифодалашлари сўралади. Яъни, шеърга ўхшатиб 5 қатор маълумотлар 
ѐзишлари керак бўлади. 
У қуйидага қоидага асосан тузилиши керак: 
1-қаторда мавзу бир сўз билан (одатда от билан) ифодаланади. 
2-қаторда мавзуга жуда мос келадиган иккита сифат берилади. 
3-қаторда мавзу 3та харакатни билдирувчи феъл билан фойдаланилади. 
4-қаторда темага доир муҳокама этувчиларнинг ҳиссиѐтини 
ифодаловчи жумла тузилади. У тўрт сўздан иборат бўлади. 
5-қаторда мавзуни моҳиятини ифодаловчи битта сўз берилади. У 
мавзунинг синоними бўлади. 
Намуна: ―Матрица‖ сўзига синквейн тузинг. 
1. Матрица. 
2. Боғловчилик хусусияти. 
3. Хажм бўича тенг тақсимланган. 
4. Композитнинг бир жинслилигини таъминлайдиган 
керамик ѐки металл материал.
5. Компонент. 
20

---

“Кластер” методи
Фикрларнинг тармоқланиши ―Кластер‖ - бу педагогик стратегия бўлиб,
у тингловчиларни бирон бир мавзуни чуқур ўрганишларига ѐрдам бериб, 
тингловчиларни мавзуга тааллуқли тушунча ѐки аниқ фикрни эркин ва очиқ 
равишда кетма-кетлик билан узвий боғлаган ҳолда тармоқлашларига 
ўргатади. 
Фикрларни тармоқлаш қуйидагича ташкил этилади: 
1. Хаѐлга келган ҳар қандай фикр бир сўз билан ифода этиб кетма-кет 
ѐзилади. 
2. Фикрлар тугамагунча ѐзишда давом этавериш керак. 
3. Иложи борича фикрларнинг кетма-кетлиги ва ўзаро боғлиқлигини 
кўпайтириш.