M. F. Ziyayeva, O. Z. Rizayeva



Download 3,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet196/443
Sana09.12.2021
Hajmi3,98 Mb.
#190627
1   ...   192   193   194   195   196   197   198   199   ...   443
Bog'liq
bolalarda hamshiralik parvarishi

 
Askaridoz
 
 
Kasallik  odam  organizmida  ingichka  ichakda  yashaydigan 
askarida  –  dumaloq  chuvalchanglarning  parazitlik  qilib 
yashashi  tufayli  yuzaga  keladi.  Askaridalar  ayrim  jinsli, 
urg‘ochisining  bo‘yi  25-40  sm,  erkagining  bo‘yi  15-25  sm, 
tanasi  duksimon,  qizg‘ish  rangli  gijjalar  hisoblanadi.  Askarida 
tuxumlari  odam  ichagidan  axlati  bilan  birga  tashqi  muhitga 
chiqariladi va ular tashqi muhitda optimal sharoitlar bo‘lganida 
(harorat  24-26
o
C,  muhitda  yetarlicha  namlik,  kislorod  bo‘lib 
turganida)  25  kun  davomida  invaziyalovchi  harakatchan 
lichinka davriga qadar rivojlanib oladi.
 


 
172 
Invaziyalovchi lichinkasi bor gijja tuxumlari ifloslangan sab-
zavotlar,  ba’zi  mevalar  (qulupnay),  ba’zan  chang,  suv  va 
xomligicha  yeyilaveradigan  boshqa  oziq-ovqat  mahsulotlari 
bilan  birga  yutib  yuborilganda  odamga  gijja  yuqadi,  bu  hol 
odatda yoz va kuz davrlarida ko‘proq sodir bo‘ladi.
 
Askaridalarning rivojlanish sikli ikki fazadan iborat:
 
1. Migratsion faza.
 
2. Ichak fazasi.
 
Birinchi, migratsion fazada yutib yuborilgan tuxum ichakka 
o‘tib,  invaziyalovchi  lichinka  tuxum  pardalaridan  shu  joyda 
bo‘shanib  chiqib,  ichak  shilliq  pardasi,  mayda-mayda  vena 
tomirlarini  teshib  o‘tadi  va  qon  oqimi  bilan  birga  qopqa 
venasiga,  jigar  tomirlariga,  so‘ngra  pastki  kovak  vena  bilan 
yurakning  o‘ng  yarmiga  yetib  boradi.  Lichinka  o‘pka 
kapillarlaridan  o‘tib  borar  ekan,  ularni  teshadi  va  quyulib 
qoladigan  qon  tarkibida  o‘pka  alveolalari  bilan  bronxiolalarga 
tushadi.  Nafas  yo‘llarining  hilpillovchi  epiteliysi  lichinkaning 
bronx,  traxeya  va  halqumga  qarab  surilib  borishiga  yordam 
beradi.  So‘ngra lichinka  og‘izga  o‘tib,  so‘lak  bilan  birga  yana 
yutib  yuboriladi  va  shu  yerda  ikkinchi  faza–ichak  fazasi 
boshlanadi.  Askaridalarning  tuxumidan  chiqqan  lichinkalik 
paytdan  tortib  to  birlamchi  bor  tuxum  qo‘yadigan  bo‘lib 
olgunicha oradan 9 haftadan to 15 haftagacha vaqt o‘tadi.
 

Download 3,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   192   193   194   195   196   197   198   199   ...   443




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish