O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim Vazirligi Farg’ona politexnika instituti

 

7-bob. “Qimmatli  qog’ozlar va fond birjasi”.(4-soat) 

 

Ushbu  bobda  talaba  quyidagilarni  o’rganadi  Qimmatli  kog’ozlarni 

umumiy  tushunchasi.  Qimmatli  kog’ozlarni  maxsus  xususiyatlari  va  turlari. 

Qimmatli  qog’ozlari asosiy turlari. Aktsiyalar. Aktsiyaning mohiyati va o’ziga 

xos  xususiyati.  Oddiy  aktsiyalar.  Imtiyozli  aktsiyalar.  Egasining  nomi  yozilgan 

aktsiyalar.  Talab  qilib  olinadigan  aktsiyalar.  Oltin  aktsiyalar.  Kumulyativ 

aktsiyalar.  Dividentlar.  Divedent  siyosati.  Obligatsiyalar.  Obligatsiyalarning 

mohiyati  va  xususiyatlari.  Davlat  obligatsiyalari.  Imunitsipal  obligatsiyalari. 

Korxonalar obligatsiyalari. Vekselь. Vekselьning mohiyati va xususiyati. Oddiy 

vekselь.  O’tkazma  vekselь.  Bank  veksellari.  Xazina  veksellari.  Depozit 

sertifikatlari.  Ularning  mohiyati  va  xususiyatlari.  TSessiya.  TSedent. 

TSessinariya. Xazina majburiyatlari. Ularning mohiyati va xususiyatlari.  

Hosilaviy  qimmatli    qog’ozlar  to’g’risida  umumiy  tushuncha.  Hosilaviy 

qimmatli  qog’ozlarning  turlari.  Optsion.  Optsion  shartnomalari  hakida 

tushuncha.  Sotishga  bo’lgan  optsion.  Sotib  olishga  bo’lgan  optsion.  Yevropa 

optsioni.  Amerika  optsioni.  Varrant  haqida  tushuncha.  Varrantning  o’ziga  xos 

xususiyatlari.  Bazis  aktiv.  Fьyuchers.  Fьyuchers  shartnomalari  haqida 

tushuncha. Fьyuchersning o’ziga xos xususiyatlari.  

Aktsiyadorlik  jamiyatlarini  tashkil  etishning  zarurligi  va  uning  mohiyati. 

Aktsiyadorlik jamiyatlarining turlari. Yopik turdagi aktsiyadorlik jamiyat. Ochik 

turdagi 

aktsiyadorlik 

jamiyati. 

Aktsiyadorlarning 

umumiy 

yig’ilishi. 

Aktsiyalarni nazorat paketi va unda aktsiyadorlarni qatnashish tizimi.  

---

 

63 

Fond birjasi bozor iqtisodiyotini muhim instituti va uning ahamiyati. Fond 

birjasi  faoliyatini  o’ziga  xos  xususiyatlari.  Fond  birjalarining  hozirgi  zamon 

tashkiliy  asoslari.  ―Toshkent‖  RFB  va  uning  bo’linmalarining  funktsiyalari. 

Qimmatli  kog’ozlar  kotirovkasi  haqida  tushuncha.  Toshkent  RFB  Qimmatli 

qog’ozlar  listingi  buyicha  talablari.  Listing.  Delisting.  Dunyoning  yirik  fond 

birjalarining  qimmatli  qog’ozlar  listingiga  qo’yiladigan  talablar.  Reyting. 

Reyting faoliyati.  

Qimmatli  qog’ozlar  bozori  to’g’risida  tushuncha.  Qimmatli  qog’ozlar 

bozori  turlari.  Qimmatli  qog’ozlarni  birlamchi  va  ikkilamchi  bozori.  qimmatli 

qog’ozlarni  birja  va  birjadan  tashqari  bozori.  Qimmatli  qog’ozlarni  tashkil 

etilgan  va  tashkil  etilmagan  bozori.  Qimmatli  qog’ozlarni  regional,  milliy  va 

xalkaro  bozorlari.  Ushbu  bob  bo’yicha  quyidagi    seminar  mashg’ulotlari 

o’tkaziladi.