|
Masala№2.
Tijorat banki filiali tomonidan taqdim qilingan kreditlar bo’yicha quyidagi
ma’lumotlar mavjud. Bank filiali tomonidan berilgan kreditlar bo’yicha yil
boshiga va yil oxiriga qoldiqlari ko’rsatilgan.
№
Kredit sifati
Yil boshiga
mln.so’m
Yil
oxiriga
mil.so’m
Zahira
me’yori %
da
1
2
3
4
5
1
Yaxshi
34,2
61,0
-
2
Standart
12,0
22,0
10
3
Substandart
6,3
17,0
25
4
SHubhali
4,8
6,0
50
5 Umidsiz
2,7
2,5
100
Jami
60,0
100,0
-
Tijorat __________banki tomonidan berilgan kreditlar xo’jalik yurituvchi
sub’ektlar o’rtasida quyidagicha taqsimlangan:
Ko’rsatkich
lar
yaxshi
standart
substandart
shubhali
shubhasiz
summ
a
%
summ
a
%
summ
a
%
summ
a
%
summa
%
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Davlat
korxona va
tashkilotlari
80,00 27,36 1,50
1,80
5,00
0,32
0,00
0,00
0,00
0,00
Xususiy
korxonalar
5,00
1,71
4,80
40,0
0
40,00 2,52 10,00
0,48 5,00
0,14
50
yakka
tartibdagi
tadbirkorlar
4,00
4,00
35,00 4,20
30,00 1,89 20,00
0,96 11,00
0,30
Jismoniy
shaxslar
11,00 3,76
10,00 1,20
25,00 1,58 34,00
1,63 20,00
0,54
Jamoat
tashkilotlari
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
36,00 1,73
64,00 1,73
Jami
100,0
0
34,20 100,0
0
12,0
0
100,0
0
6,30 100,00 4,80 100,00 2,70
Yuqoridagi jadval ma’lumotlari asosida tijorat banki bo’limining kredit
portfelini yil boshi va yil oxiriga sifat jihatdan tahlil qiling hamda bank
faoliyatiga baho bering. Tijorat banki tomonidan ssudalar bo’yicha ehtimoliy
yo’qotishlarni qoplash uchun tashkil qilinadigan zahira summasini aniqlang va
bank balans hisobvaraqlarida aks ettirilishini ko’rsating.
15-mashg’ulot ( Seminar )
Mavzu 15. Markaziy Banki va uning faoliyati
Reja:
1. Markaziy bankning tuzilishi va uning operatsiyalari.
2. O’zbekiston Respublikasi Markaziy Banki faoliyatining asoslari, maqsadi,
vazifalari va operatsiyalari
3. Markaziy Bankning pul kredit siyosati
Talabalar bilimini faollashtiruvchi savollar
1. Markaziy bank, uning vazifalari va funktsiyalarini ta’riflang.
2. Markaziy bankning pul-kredit siyosatining asosiy instrumentlari nimalardan
iborat?
3.Targetirlash nima?
4. Minimal majburiy rezervlar nega zarur?
5. Diskont siyosati va ochiq bozor siyosatini tushuntiring?
6. Markaziy bankning valyuta siyosati deganda nimani tushunasiz va u qanday
amalga oshiriladi?
7. Devalьvatsiya va revalьvatsiyaning farqli tomonlarini tushuntiring.
8. Valyuta interventsiyasi nima?
9. Valyutaviy cheklanishlar deganda nimani tushuiasiz?
Mavzu yuzasidan masalalar
1.1 yil muxlat bilan 200 ming sumlik kredit berilgan 300 ming sum
kaytarish sharti bilan. Foiz va xisob (diskant) stavkasini xisoblab chiking.
51
Metodik kursatma.
a) Foiz stavkasi summani boshlangich summaga nisbatan usish orkali
aniklanadi. xisoblash formulasi:
r(t)=
PV
PV
FV
Bunda:
r(t)- foiz stavkasi
FV- kelajakdagi qiymat
PV- joriy qiymat
b) Xisob stavkasi (diskant) usgan kelajakdagi qiymatni summaga nisbatan olib
aniklanadi.
d(t)=
FV
PV
FV
2. Bank 6 oyga 10% lik stavka bilan 300.000 sumlik ssuda berdi. Karzni
usishini xisoblang:
a) xar oyning oxirida (n=1,2,3,4,5,6);
b) 6oy utgandan keyin
Xisob formulasi
FV
n
= PV*(1+r*n)
Bunda:
FV
n
–karzning kelajakdagi summasi
PV-kapitalning boshlangich summasi
n- vakt oraligi
r-foiz stavkasi
3. Siz 100.000 sumga egasiz va siz shu summani 5 yilda keyin
kupaytirishni xoxlaysiz. Foiz stavkasi minimal axamiyatini ko’rsating.
4. Tashkilot bankdagi xisobida 1.5 mln. sumga ega, bank 28% yillik
to’laydi. Xamma kapital bilan kushma korxona tuzishga imkoniyat bor, bunda
kapitalni kupayishi 4 yildan keyin kutiladi. Bunday imkoniyatdan foydalansa
buladimi ?
5. Bank 300.000 sumlik ssudani 2 yilga berdi. SHartnomada foiz tulash
sharti kuyidagi buldi: birinchi yilga 60% xar bir keyingi yarim yillikda stavka
10% ga oshadi.
Aniklash kerak:
a) 12 yillik usish koeffitsentini
b) karzni usish kismini
Xisob formulasi:
52
a) A (n)=1+
S
S
S
V
n
n
*
)
(
1
Bunda:
n
s
-foizlarni utkazish oraligini davomiyligini
(n
s+1
-n
s
)-vakt buyicha xar bir keyingi intervalning xajmi;
r
s
-xar bir intervaldagi foiz stavkasini xajmi
b) FV
n
=PV*A(n)
6. karz oluvchi 6 oyida 60% yillik 500 ming Sum kaytarish sharti bilan
kredit oldi. SHartnoma tuzilayotgan vaktda karz oluvchi qanday summani oldi
va diskont nimaga teng ?
Xisob formulasi:
PV=
)
*
1
(
n
r
FV
7. Jamgarma bank 16% yillik taklif kilayapti 4yildan keyin 12 ming Sum
xisobingizda bulishi uchun boshlangich kuyilma kancha summaga teng bulish
kerak.
Xisob formulasi:
PV=
)
*
1
(
n
r
FV
8. 250.000 sumlik kredit 32% yillik stavkada kuyidagi muxlatlarga
berildi.
a) 2 yil
b) 5 yil
v) 8 yil
xar bir muxlat oxiridagi karzning tulik summasini va usish koeffitsientini toping.
Xisob formulasi:
FV
n
=PV*(1+r)
n
Bunda:
(1+r)
n
–usish koeffitsienti yoki kupayish faktari.
9. 20.000 sum 2 yillik muxlatga bank depazitiga kuyilgan. Depazit
buyicha stavka 15% yillik. Depazit buyicha foizlar kvartalda bir marta
utkaziladi. Depazitning xajmi oxirgi muxlatda kancha buladi?
Xisob formulasi
FV
n
=PV*(1+r/m)
mn
Bunda:
m- bir yillik ajatmalar davri sanasi
10. Ssuda buyicha foiz stavkasi birinchi yil 40% tashkil kiladi va ikkinchi
yil 50% 2 yillik usish koeffitsienti nechaga teng?
Xisoblash formulasi:
53
S=(1+r
1
)
n1
*(1+r
2
)
n2
… (1+rk)
nk
Bunda:
r
1
,r
2
,…r
k
–davrlar buyicha foiz stavkalari
n
1
, n
2
,…n
k
–ajratmalar davri
11. 20.000 sum 4 yilga bankka kuyilgan 36.2 ming Sum xajmni tashkil
kildi. Foiz stavkasi aniklang. Xisoblash formulasi
1
)
(
/
1
n
n
n
PV
FV
r
12. 5 yillik depozit tulanganda uning summasi 30.000 sumni tashkil
kiladi. Agar depozit buyicha stavka yillik 18% bulsa kuyilmani boshlangich
summasini aniklang.
Xisoblash formulasi
,
)
1
(
n
n
n
r
FV
PV
n
n
n
r
FU
PV
)
1
/(
Bunda:
(1+r)
n
– diskantlash koeffitsienti
13. Turtinchi yilning oxirida 50.000 sumga ega bulish kerak. Qanday
summani yilliga 24%lik banka kuyish kerak?
14. 3 yildan keyin 400.000 sum olish uchun qanday summa xozir
investitsiya qilinishi kerak, 60% yillik stavka buyicha foizlar ajratilganda
a) xar bir kvartal oxirida
b) xar bir yarim yillikda
v) xar bir yil oxirida
Xisob formulasi
PV
n
=FV*1/(1+r/m)
mn
Do'stlaringiz bilan baham: | 
