Z islomov, D. Rahimjonov, J. Najmiddinov

DÓRETIWSHILIK  JUMÍS
1.  Tómendegi  xalıq  maqalın  oqıń  hám  jurtımız  oyshılları  túrli  tarawlar-
daǵı  ilimlerdi  iyelewi  ushın  qansha  mashaqat  shekken? 
«Ilim  menen  shuǵıllanıw — iyne  menen  qudıq  qazıw  menen  barabar».
2.  Siz  óz  aldıńızǵa  ilim  hám  ónerdiń  qaysı  tarawların  iyelewdi  maqset 
etip qoyǵansız? Maqsetińizge erisiw ushın qanday háreket etpekshisiz?
3.  Berilgen  súwret  tiykarında  Shıǵıs  oyanıw  dáwiri  degen  sózge  túsinik 
beriń.
Orta ásirler Shıǵıs alımları hám oyshıllarınıń qoljazbaları Evro-
pa hám Aziyanıń Ullı Britaniya, Germaniya, Ispaniya, Rossiya, 
Franciya,  Mısr,  Hindstan,  Iran  hám  basqa  kóplegen  mámleket-
lerdegi  kitapxanalardıń  «altın  fond»ın  quraydı.
Ozad Xabibullin,  
«Shıǵıs ulamaları».

---

88
Musılman  álemindegi  dáslepki  oqıw  orınları — 
medreseler VIII ásirdiń aqırlarında, sol dáwirdegi ili-
miy-mádeniy oraylar esaplanǵan Buxara, Samarqand, 
Nasap,  Termiz,  Xiywa,  Shash  (Tashkent),  Marǵulan 
usaǵan  áyyemgi  qalalarda  jumıs  isley  baslaǵan. 
Bunday  ilim  dárgayları  óziniń  nátiyjesin  kórsetip, 
elimizden  ullı  mufassirler  hám  muhaddis  (hádis  jıy-
nawshı)  ler  jetisip  shıqtı.
Úlkemizden  shıqqan  dáslepki  muhaddislerden 
biri  belgili  alım  Abdulla  ibn  Mubarak  Marvaziyler 
(736 — 798).  Jáne  bir  jerlesimiz,  iri  muhaddis  Imam 
Dorimiy (798 — 869) Samarqandta tuwılǵan. Alımnıń 
eń belgili shıǵarması «al-Muasnad» bolıp, bul shıǵar-
ma  «Sunnan  ad-Dorimiy»  atı  menen  belgili.
Muhammed  (s.a.v)  tıń  altı  júz  mıńǵa  jaqın  há-
dislerin  yadında  saqlaǵan  ullı  alım  Imam  Buxariy 
«Hádis  iliminiń  sultanı»  degen  húrmetli  ataqqa  iye  
bolǵan.  Ullı  muhaddistiń  «al-Jome  as-Sahih»  shıǵar-
ması  Qurani  Karimnen  keyingi  orında  turatuǵın 
ekinshi  eń  áhmiyetli  derek  sıpatında  islam  áleminde 
joqarı  bahaǵa  iye  bolıp  kelmekte.