Лаборатория иши №1

Laboratoriya ishini bajarishga doir nazariy tayyergarlik 

Laboratoriya  ishini  bajarishga  doir  tayyorgarlik.  «Noyob  metallar 

metallurgiyasi»  fani  buyicha  molibden  olti  oksidi  kuydirilgan  «molibdenit 

konsentratlaridan  olishning  gidrometallurgik  usuli»  bo‘limidagi  metallarni 

o‘zlashtirishdan iborat. 

 

Laboratoriya ishi № 15. 

ELETROLITIK USUL BILAN METALLARNING OLINISHI 

     Eritmalar  va  suyuklanmalarning  elektrolizidan  turli  xil  metallarni  olish, 

himoya  va  bezak  qoplamalari  qosil  qilishda  keng  qo‘llanadi.  Ko‘pincha  bu  usul 

turli  metallarni,  masalan  alyuminiy,  natriy,  kaliy,  niobiy,  tantal  kabilarning 

ularning birikmalaridan ajratib olishda yagona usul hisoblanadi. 

---

 

40 

Faradeyning  birinchi  qonuniga  muvofik,  elektrodlarda  ajraluvchi  modda 

miqdori  elektrolitdan    o‘tgan  tok  miqdori,  yani  tok  kuchi  va  vaqtga  to‘g‘ri 

proporsionaldir.  

Faradeyning  ikkinchi  qonuniga  muvofiq,  bir  xil  mikdordagi  elektr  tokida 

elektrodlarda ekvivalent miqdordagi modda ajraladi, yani 96500 Kl yoki 26,8 A/s 

da 1-gr ekv modda ajraladi. 

Elektrolitdan 1 A/s mikdordagi elektr toki o‘tkazilganda elektrodlarda ajralib 

chiqadigan  modda  miqdori  shu  moddaning  elektrokimyoviy  ekvivalenti  deyiladi. 

Masalan,  temirning  elektrokimeviy  ekvivalenti  1,0419  gr,  nikelniki  1,0477  gr, 

misniki 1,1354 gr, natriyniki 0,8581 gr  va  x.o.ga teng. 

Elektrolizdan sanoat miqyosida qo‘llanilishining iqtisodiy ko‘rsatkichi sifatida 

moddaning tok bo‘yicha unumi va elektr energiyasining sarfi muhim o‘rin tutadi. 

Elektrodda  ajralib  chiqadigan  modda  miqdorining  Faradey  qonuni  bo‘yicha 

ajralib  chiqishi  lozim  bo‘lgan  miqdoriga  nisbatining    %    ko‘rsatkichi  shu 

moddaning tok bo‘yicha unumi deyiladi. 

Jarayonni  amalga  oshirish  uchun  nazariy  sarflanadigan  elektroenergiya 

mikdorining  shu  jarayonni  amalga  oshirishga  sarflangan  amaliy  elektroenergiya  

miqdoriga nisbati uning energiya bo‘yicha unumi deyiladi.