Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari

12-BOB. RAQAMLI ELEKTRON BIZNEZ BOZORI VA ELEKTRON 

MARKETING 

12.1. Elektron hizmatlar va mahsulotlarning yangi bozorlari 

 

Ushbu bo’limda bozorning turli segmentlarida elektron biznesning xolati va 

uning  rivojlanishi  bilan  bog‘liq  bo‘lgan  masala  va  muammolar  ko’rib  chiladi. 

Informatsion  texnologiyalarning  evolyutsiyasi  va  raqamli  iqtisodiyotning  turli 

sohalarga kirib borishi global onlayn ta’limning ham rivojlanishiga olib kelayapti.  

Onlayn ta’lim texnologiyalri 

Global  Industry  Analysts  ning  ma’lumotlariga  ko’ra, global  onlayn  ta’lim  bozori 

hajmi 2020 yilga kelib, bir necha yuz milliard dollarga yetar ekan.Shuning uchun 

ham  bozorning  bu  segmenti  investorlar  uchun  borgan  sari  qiziqarli  bo’lib 

bormoqda,  Masalan, Google  chet  tillarni o’rganish va kraudsorsing  o’tkazmalarni 

ni 

amalga 

oshirib 

beradiga 

Duolingo 

servisini 

tashkil 

qildi 

(

https://www.duolingo.com

).  Chet  tillarni  tekinga  o’rgatadigan  repetitorlarni 

---

Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

birlashtirib  turadigan  ijtimoiy  sayt 

Busuu  tashkil  qilish  uchun  esa  

(https://www.busuu.com/ru/)  investorlar    $6,7  million  dollar  ajratishdi.  Rosiiyada 

ham  ingliz  tilini  elektron  usulda  o’rganish  bo’yicha  bir  qancha  muvaffaqiyatli 

loyihalar  amalga  oshirildi,  shu  jumladan,  LinguaLeo  (http://lingualeo.com/ru), 

Puzzle  English  (https://www.puzzle-english.com).  Bu  tizimlarda  monetizatsiya 

“tizimda qayd qilinishdan daromad olish” ko’rinishda bo’lgan.  

 

Bulardan  tashqari,  Massachusets  texnologiya  institutining  Open  Course 

Ware  (http://ocw.mit.edu/index.htm)ta’lim  servisi  ham  tashkil  etilgan  va  unda 

hozirgi paytda 2340 dan ortiq kurslar joylashtirilb, 200 million foydalanuvchi qayd 

etilgan.  Bu  tizimga  kirish  Creative  Common  (CC)  litsenziyasi  yordamida  amalga 

oshiriladi. 

Xuddi 

kunga 

o’xshash  Rossiya  milliy  servisi  Open.edu 

(

https://

openedu.ru)  deb  nomlanib,  unda  turli  xil  yo’nalishlardagi  84  ta  kurs 

mavjud. 350 dan ortiq kompanuyalar o’zlari uchun malakali mutaxassislarni topish 

maqsadida  Coursea  va  Udacity  deb  nomlangan  MOOC  (massive  open  online 

courses)  lar  bilan  xamkorlik  qiladilar.  Masalan,  Google  kompaniyasi  o’zining  80 

ming xizmatchilarini Udacity ta’lim platformasining HTML5 kurslariga yozdirdi. 

Bozorning  B2B  segmentida  elektron  kurslar  yaratishga  Oracle,  IBM,  Prometey,