Техник конструкциялаш ва моделлаш

5- rasm. Yog‘och tekisturasi. 
qorayadi.  Yog‘ochning  ko‘zlari  va  qurt  teshgan  joylari  ham  uiing  nuqsonlari  hisoblanadi.  Bu 
kamchiliklar sanoat ishlab chiqarishida yog‘ochdan foydalanish imkoniyatlarini cheklaydi, ammo ular 
bezakdor buyumlar tayyorlashda katta yordam berishi mumkin. 
Quyidagi  qurilish  va  duradgorlikda  ishlatiladigan  ba’zi  bargli  va  igna  bargli  yog‘ochlarning  turlari, 
tashqi belgilari va xossalari bilan tanishib o‘tamiz. 

---

24 
 
Archa.  Archa  daraxtining  pustlog‘i  qalin,  qoramtir  kul  rang  bo‘lib,  yog‘achi  serbutoq 
bo‘lganligi  uchun  ishlash  qiyin.  Mayin  qatlamli  bo‘lgani  uchun  o‘zak  nurlari  ko‘rinmaydi.  Kam 
smolali,  nam  ta’siriga  chidamsiz.  Archa  qurilishda,  stellyuloza-qog‘oz  sanoatida,  oddiy  mobellar, 
tarralar  tayyorlashda  ishlatiladi.  Tilog‘och.  Tilog‘ochning  po‘stlog‘i  qalin,  qoramtir-sarg‘ish  rangli 
bo‘ladi.  Yog‘ochi  mayin  qatlamli,  yillik  xalqalari  aniq  bilinadigan,  qizg‘ish  jigarrang,  qarag‘ayga 
qaraganda puxta bo‘ladi. Ortiqcha smolali bo‘lgani uchun ishlash qiyin. Uni gidrotexnik inshoatlarda, 
yer osti qurilishlarida, shpal tayyorlashda foydalaniladi. Qurilish va vagonsozlikda eman yog‘ochining 
o‘rnida ishlatsa bo‘ladi. 
Shamshod  och  sariq  rangli  va  taramli  bo‘ladi.  Juda  qattiq  va  ishlov  berish  qiyin.  Shamshod 
daraxti 3000 yilgacha yashaydi. 
O‘rik qizg‘ish rangdagi serjilo yog‘och. Tarmlari yaqqol ko‘rinadi qattiq va zich, ishlov berish qiyin. 
Taramlari  kam  seziladi.  O‘rtacha  qattik  va  zich  yog‘och.  Ishlov  berish  uchun  qulay.  15-20  yilgacha 
yashaydi. 
O‘zbekistonda  o‘sadigan  boshqa  daraxtlarning  yog‘ochlari  ham    o‘ziga  xos  xususiyatlarga  ega  va 
ulardan tegishli xususiyatlarini xisobga olgan xolda foydalaniladi. 
Yong‘oq. Yong‘oq daraxtining po‘stlog‘i ko‘kimtir, qalin, silliq. Keksa yong‘oq daraxtlarida tananing 
pastki qismida po‘stlog‘ning chatnog‘i bo‘ladi. Yog‘ochi qoramtir rangli, puxta-pishiq, qattiq, ishlash 
qiyin,  tabiiy  guli  chiroyli,  yaxshi  pardozlanadi.  Undan  randalangan  faner,  qimmatbaho  mebel 
tayyorlanadi, o‘ymakorlik, pardoz ishlarida foydalaniladi.