O‘zbekiston tarixi (XIX asrning ikkinchI yARmI – XX asr boshlari)

XIX asr o‘rtalarida O‘rta Osiyo davlatlari xaritasi
X I V A
X O N l I G I
KIchIK
O‘RDA
KASPI
y
 DENGIZI
TURK
mANlAR
QORAQALPOQLAR
O ‘ R T A   O ‘ R D A
Q O
Z O Q
l A R
K A
T T
A   O
‘ R D
A
A F G ‘ O N I S T O N
X O N l I G I
Q O ‘ Q O N
B U X O R O
A m I R l I G I
Ural
Marv
Chorjo‘y
Tajan
Murg‘ob
Amudaryo
Zarafshon
ORO
l
DENGIZI
Sirdaryo
Balxash k. Ili
Chu
Issiq ko‘l k.
Qoradaryo
Amudaryo
Oqsuv
Yorkent
Termiz
Qarshi Dushanbe
RO‘SHAN
yORKENT
QOShG‘AR
Qo‘ng‘irot
Ko‘hna Urganch
Urganch
XIVA
Hazorasp
BUXORO
SAmARQAND
ShAhRISABZ
JIZZAX
TOShKENT
QO‘QON
O‘ratepa
Xo‘jand
Marg‘ilon
Andijon
Namangan
O‘zgan
Avliyoota
Oqmachit
(Qizilo‘rda)
Turkiston
Pishpak
Turk  man yerlari.
Buxoro  va  Qo‘qon  o‘rtasi-
dagi talash yerlar.
Buxoroga qaram yerlar.
Talash yerlar:
http://eduportal.uz

---

7
?
?
XIX  asrning  o‘rtalariga  kelib  Buxoro  amirligi, 
Xiva va Qo‘qon xonliklari aholisining etnik tarki-
bi bir-biriga yaqin bo‘lib, ularda, asosan, o‘zbeklar 
yashagan.  Shu  bilan  birga  uchala  xonlik  hududlarida  tojiklar,  qozoq lar, 
qoraqalpoqlar, turkmanlar, qirg‘izlar ham istiqomat qilgan. Jumladan, bu 
davrda Buxoro amirligining aholisi soni 2 million atrofida bo‘lib, aholi-
ning etnik tarkibi, asosan, o‘zbeklar, tojiklar, turkmanlar, qoraqalpoqlar, 
qozoq lardan  tashkil  topgan.  Aholining  asosiy  qismi  sersuv  vohalarda 
yashagan. Amirlikda mang‘it, saroy, qo‘ng‘irot, kenagas, qarluq, qalmoq, 
nayman, qipchoq kabi o‘zbek urug‘lari ko‘pchilikni tashkil qilgan.
Xiva  xonligida  aholi  soni  800  ming  kishidan  ortiq  bo‘lgan.  Xonlik 
aholi sining etnik tarkibi, asosan, o‘zbeklardan, bundan tashqari turkman-
lar, qora qal poqlar, qozoqlar va boshqalardan tashkil topgan.
Qo‘qon  xonligida  aholi  soni  3  millionga  yaqin  bo‘lib,  asosan,  o‘z-
beklardan iborat bo‘lgan. Shu bilan birga u yerda qirg‘izlar, tojiklar, qozoq-
lar, uyg‘urlar, yahudiylar, hindlar va boshqa elat vakillari ham yashagan.
Bu davrda uchala davlatda ham aholining asosiy qismini tashkil qil-
gan  o‘zbeklar  o‘troq  turmush  tarzida  hayot  kechirib,  dehqonchilik,  hu-
narmandchilik va savdo-sotiq bilan, qozoqlar, qoraqalpoqlar, turkmanlar 
va qirg‘izlar esa ko‘chmanchi turmush kechirib, asosan, chorvachilik bi-
lan shug‘ullangan.