Anatomiya 2014. indd

Siydik qopi

Siydik qopi (vesica urinaria) (136-rasm) siydik to‘plovchi re-

zervuar vazifasini bajaruvchi toq a’zo. Uning sig‘imi o‘rtacha 

500–700 ml. Siydik qopining qorinning oldingi devoriga qara-

gan yuqori qismi-uchi kengayib, siydik qopining tanasiga o‘tadi. 

Siydik qopining tanasi orqaga va pastga siydik qopi tubiga

 davom 

etadi. Siydik qopining pastki qismi quyg‘ichsimon torayib siydik 

chiqaruv nayiga o‘tadi. Uning bu qismi siydik qopining bo‘yin-

chasi deyiladi. Siydik qopi kichik chanoq bo‘shlig‘ida qov simfi-

zi orqasida joylashgan bo‘lib, oldingi devori undan yog‘ kletchat-

kasi vositasida ajrab turadi. To‘lgan siydik qopi simfizning ustiga 

ko‘tarilib, qorinni oldingi devoriga tegadi. Uning orqa devori er-

kaklarda to‘g‘ri ichakka, urug‘ pufakchalariga, siydik qopining tu-

bi esa prostata beziga tegib turadi.

Ayollarda siydik qopining orqa devori bachadon bo‘yniga va 

qinga, tubi esa siydik-tanosil diafragmasiga tegib turadi. Siydik qo-

pi to‘lgan holatda qorinparda bilan mezoperitoneal, bo‘sh holatda 

ekstraperitoneal o‘raladi. Siydik qopi devorining qalinligi 12–15 

mm, to‘lgan vaqtda tortilib yupqalashadi (2–3 mm). Uning devori 

to‘rt qavatdan iborat:

1. Shilliq parda ichki tomondan qoplab pushti rangda, hara-

katchan, bo‘sh turgan siydik qopida burmalar hosil qiladi. Siydik 

qopi tubidagi qovuq uchburchagi

  sohasida shilliq parda mu shak 

pardaga yopishib turgani uchun burmalar bo‘lmaydi. Uchbur-

chakning cho‘qqisida siydik chiqaruv nayining ichki teshigi, past-

ki burchak larida esa ikkita siydik nayi teshiklari joylashgan. Shil-

liq pardada siydik qopi bezlari bor.

2. Shilliq osti asosi yaxshi rivojlangan 

bo‘lib, shilliq pardada bur malar hosil qiladi. 

Shilliq osti asosi qovuq uchburchagi sohasi-

da bo‘l maydi.