“Kompyuter injiniringi” fakult ti

Protsedura va makrovositalarning qiyosiy tahlili.

Takrorlanuvchi amallar (fragmentlar) dasturda ham protsedura, ham makroaniqlov

ko‘rinishida yozilishi mumkin. Bunda har ikkala holda ham dastur kodining takrorlanuvchi

o‘sha sohasi albatta bir martadan yoziladi va unga  murojaat  ham  bitta buyruq orqali amalga

oshiriladi. Ammo translyatsiyadan so‘ng protseduralar  dastur matni tarkibida o‘zgarishsiz

qoladi, makroaniqlov esa necha marta chaqirilsa, o‘shancha martadasturning ko‘rsatilgan joyiga

qo‘yiladi va bu holat dastur matnining kengayishiga olib keladi. Bu esa vaqtni tejash bilan birga

xotiradan ko‘proq joyni talab qiladi. Umuman olganda, protsedura va makroaniqlov dasturga

---

55

qo‘llash va ulardan foydalanish xususiyatlaridan kelib chiqib, quydagi xulosalarni qilish

mumkin:

1-xulosa. Protsedurani qo‘llash orqali dasturni ixchamlashtirish hisobidan xotirani

tejash mumkin. Protseduraga murojaat qilishda:

a) parametrlarning stek yoki registrlarga yuborilishi bajariladi;

b) qaytish adresi eslab qolinadi;

c) o‘tish ta’minlanadi;

d) protsedura ishining nihoyasida qaytish adresi tiklanadi;

e) stek va registrlar tozalanadi.

Shunday qilib, protsedura ishida vaqt sarfining yuzaga kelishi dastur bajarilishi

mobaynida ro‘y beradi, makrovositalarda esa vaqt  sarfi translyatsiya vaqtida yuzaga keladi.

2-xulosa. Makrovositalarni qo‘llash dastur bajarilishi jarayonida vaqtni ancha tejashga

olib keladi. Agar dasturning takrorlanuvchi sohasida ishtirok etuvchi buyruqlar son jihatlan

ancha ko‘p bo‘lsa, uni protsedura ko‘rinishida yozish maqsadga muvofiq bo‘ladi.

Shunday qilib, tuziladigan dasturda agar vaqtni tejash birlamchi masalada turgan bo‘lsa,

unga makrovositani qo‘llash kerak, agar birlamchi masalada xotirani tejash turgan bo‘lsa, u

holda dasturga protsedurani qo‘llash lozim bo‘ladi.

Endi asosiy masalaga o‘tamiz, ya’ni bu masala shartiga ko‘ra, ekranda ustma-ust bir xil

matnni uch marta aks ettirish dasturi tuzilishi kerak. Ushbu masalani assembler tilining

makrovositalaridan (makroaniqlovdan) foydalanib amalga oshiramiz.