O‘zbеkistоn rеspublikаsi

 
Курс ишини ташкил қилиш бўйича  
кўрсатмалар ва тавсиялар 
Курс  ишини  асосий  мақсади  талабаларни  мустақил  ишлаш  қобилиятини 
ривожлантириш,  олган  назарий  билимларини  қўллашда  амалий  кўникмалар 
ҳосил  қилиш,  бевосита  ишлаб  чиқаришдаги  реал  шароитларига  мос  техник 
ечимлар  қабул  қилиш  ва  замонавий  техника  ва  технологияларни  қўллаш 
кўникмаларини ҳосил қилишдир.  
Курс  ишини  мавзулари  бевосита  ишлаб  чиқариш  корхоналарини 
технологик  жараёнларига  ва  объектларига  боғлиқ  ҳолда,  аниқ  бир  ишлаб 
чиқариш шароити учун технологик жараён ва жиҳозларни автоматикавтоматик 
бошқариш  тизимларни  лойиҳалаш  ҳисоб-китобини  ишлаб  чиқиш  билан 
белгиланади. Курс ишини бажариш бўйича ҳар бир талабага номер ва варианти 
қўйилган  шахсий  топшириқ  бланкаси  берилади.Топшириқ  варағида 
лойиҳаланаётган  курс  ишини  мавзуси,  лойиҳалаш  учун  бошланғич 
маълумотлар,  тавсия  этилган  асосий,  қўшимча  ва  махсус  адабиётлар  рўйхати, 
график қисмларини топшириш муддатлари кўрсатилган.  
Лойиҳаланаётган  курс  иши  қуйидаги  мажбурий  бўлимларни  ўз  ичига 
олади: 
1. 
Намунавий 
технологик 
жараён 
ва 
технологик 
жиҳозларда 
қўлланилаётган  автоматик  бошқариш  тизимларни  ишлаш  принциплари, 
конструктив (структура) тузилиши, юритмалари ва элементларини ўрганадилар 
ва уларни тахлили асосида янги автоматик бошқариш тизимини функционал ва 
конструктив (принципиал) схемасини ишлаб чиқишни; 
2. Ишлаб чиқилган автоматик бошқариш тизим стуруктурасини элементар 
звенолар туркумига бўлиб юбориш ва уларни узатиш функциясини танлаш; 
3.  Автоматик  бошқариш  тизимни  алгоритмик  (структурали)  схемасини 
ишлаб  чиқиш  ва  берилган  таъсирга  нисбатан  тизимни  умумий  узатиш 
функциясини аниқлаш; 

---

15 
 
4.  Автоматик  бошқариш  тизимини  ўтиш  жараёни  графигини  кўриш  ва 
ўтиш жараёни графиги бўйича тизимни сифат кўрсаткичларини қийматларини 
аниқлаш. Турғинлик ишлаш режимида бошқариш аниқлиги бўйича таққослаш.  
Курс ишининг ҳисобий-график компьютер дастурларида бажарилади. Курс 
ишининг график қисми 1 та А1 форматда бўлиб, 4 та 12 форматдаги чизмадан 
иборат бўлади.  
Тамом бўлган курс иши қуйидаги материалларни ўз ичига олади:  
1. Курс ишини тушунтириш шахсий топшириқ бланкаси билан бирга 25, 30 
бетдан иборат бўлиши мумкин; 
2.  Ҳисобий-график  қисми:  Лойиҳаланган  автоматик  бошқариш  тизимни 
функционал, 
конструктивли 
(принципиал), 
алгоритмли 
(структурали) 
схемаларидан ва ўтиш жараёнини графигидан иборат бўлади.  
Курс ишларида тавсия этиладиган намунавий мавзулар: 
1. Марказсиз жилвирлаш дастгоҳида детал ўлчовларини стабилловчи АБТ 
ишлаб чиқиш 
2. Йўниш дастгоҳида детал ўлчовларини стабилловчи АБТ ишлаб чиқиш 
3.  Токарлик  дастгоҳларида  детал  ўлчовларини  стабилловчи  АБТ  ишлаб 
чиқиш 
4.  Фрезерлаш  дастгоҳида  детал  ўлчовларини  стабилловчи  АБТ  ишлаб 
чиқиш 
5.  Кичик  диаметрли  тешикларни  чуқур  пармалаш  дастгоҳида,  пармага 
таъсир  қилаётган  моментни  стабилловчи  автоматик  ростлаш  тизимини  ишлаб 
чиқиш 
6.  Стерженларни  қуритиш  учун  қизитиш  модулини  хароратини 
стабилловчи автоматик ростлаш тизимини ишлаб чиқиш 
7. Токарлик дастгоҳларида ишлов бериладиган детал ўлчамларини ҳарорат 
бўйича стабилловчи АБТ ишлаб чиқиш 
8.  Токарлик  дастгоҳида  детал  ўлчамларини  суриш  тезлиги  бўйича 
стабилловчи АБТ ишлаб чиқиш 
9.  Аралашма  тайёрлайдиган  модуллардаги  (қурилмадаги)  қолиплаш 
арлашмани намлигини стабилловчи автоматик ростлаш тизимини ишлаб чиқиш 
10.  Токарлик  дастгоҳларида  асосий  харакат  тезлигини  кесиш  хароратини 
ўзгариши бўйича стабилловчи АБТ.