O‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

O‘rta  maktab  pedagogikasi  tadqiqotlariga  ko‘ra  -  11-15  yoshidagi  o‘quvchilar 
jismoniy tez o‘sadi, ularda asabiylashish, tevarak-atrofdagilarga, jumladan ota-ona va 
o‘qituvchilarga  tanqidiy  qarash,  o‘z  yoshidan  kattaroq  ko‘rinishga  harakatlanish, 
qo‘pollik,  uyatchanlik,  hulq-atvoriga  beqarorlik  paydo  bo‘ladi.  Bu  -  shu  yoshdagi 
shaxsning  o‘z  mavqyeini  bilish,  erkinlik  va  mustaqillikka  intilishdir.  Shunda  to‘g‘ri 
ta'lim-tarbiya  faqat  ijobiy  ta'sir  ko‘rsatadi.  Buning  mevasi  o‘quvchilar  fanlarning 
qonuniyatlari  bayon  etiladigan  ko‘pgina  narsalarni  o‘rganadilar.  Ularda  abstrakt 
tafakkur  o‘sadi,  faol  so‘z  boyligi  ortadi,  dunyoqarash  rivojlanadi.  Ular  g‘ayri  tabiiy 
hodisalar,  sarguzashtlar,  jumboqli  narsalarga  qiziqib  boshlaydilar,  qiziqarli  ishlarga 
kirishishga  urinadilar,  kompyuter  va  internetga  beriladilar,  kelajak  kasbni  tanlashni 
orzu  qiladilar.  O‘z  ishi  uchun  javobgarligi,  do‘stlari,  sinf,  maktab  muvaffaqiyati 
uchun hissa qo‘shishga undaydilar. Bunda o‘qituvchilar tarkibining vazifalari - o‘smir 
bolalarni  to‘g‘ri  yo‘lga  yo‘naltirish,  ma'naviy  tuyg‘ularni  chuqurlashtirish,  fan 
asoslarini  o‘zlashtirishiga  bor  kuch  va  mahorat  bilan  kirishish,  ularga  diqqat  bilan 
qarash,  yordam  berish,  yomon  yo‘ldan  saqlash,  o‘qish  va  ishlariga  do‘stona  va 
hamkorlikcha qarash, bor qobiliyatlar va talantlarini o‘stirishdir.