O‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

Matematika-kiberiyetika  metodi  -  Ta'lim-tarbiya  nazariyasi  hozirgi  kunda  
hisoblash  matematikasi  va  kibernetika  mashinalari  yordamida  o‘zining  ko‘p  ilmiy 
tadqiqotlarini olib bormoqda. Tadqiqotchi pedagoglar o‘zining ilmiy ishlarida dasturli 
ta'lim,  o‘qitishni  mustahkamlash,  reyting  va  testlar  orqali  baholash,  ta'lim-tarbiya 
samaradorligini  oshirish,  shaxsga  yo‘naltirilgan  ta'lim  berish,  maktab  hisobotini 
mashinalar yordamida tuzish va mashina orqali boshqarish to‘g‘risida ko‘p qimmatli 
tavsiyalar  bermoqda.  Bundan  tashqari, har  bir  ta'lim  muassasasidagi  kompyuterlarda  
o‘quvchi-talabalar  to‘g‘risida  kerakli  ma'lumotlar  mavjud.  Masalan,  o‘quvchi-
talabalar  shart-sharoitlarni,  yutuq  va  kamchiliklarni  bilish,  yoshlar  orasidagi 
munosabatlarni, dinga bo‘lgan qiziqishlarini aniqlash, talabalarning ma'naviy sifatlar 

---

79 
 
darajasi,  bilim  olishga  ishtiyoqi,  adabiyotlar  bilan  ta'minlanganlik  darajasi,  o‘quv 
taqsimoti, professor-o‘qituvchilarning o‘qitish darajasi, o‘quv qo‘llanmalarning sifati, 
kompyuter  bilan  mashg‘ulot  o‘tkazish  turlarini  o‘rganish,    qo‘llanilayotgan  testlar 
muhimligi,  ilmiy  va  kasbiy  mahoratini  oshirishdagi  mashg‘ulotlar  turi,  talabalar 
stipendiyasi  miqdori,  ota-onalarining  moddiy  yordami,  ularning  ma'lumoti,  ish  joyi, 
o‘quvchi-talabalarning  ko‘p  shug‘ullanadigan  jamoat  joyi,  yashash  joyi,  ilmiy 
dunyoqarashining shakllanishida ta'sir etuvchi omillar, mutaxassis bo‘lib yetishida hal 
qiluvchi omillar, o‘quvchi-talabalarning onglilik darajasi jarayoni, komil inson bo‘lish 
uchun  kerakli  bo‘lgan  ma'naviy  sifatlar,  komillikka  erishish  uchun  tezroq  qutulish 
kerak  bo‘lgan  salbiy  sifatlar,  Kadrlar  tayyorlash  milliy  dasturi  va  “Ta'lim 
to‘g‘risida”gi  qonunning  mazmun-mohiyati  haqidagi  o‘quvchi-talabalarning  fikrlari 
va munosabati kabi masalalar kompyuterlarda qayta ishlanadi va xulosalar chiqariladi. 
Bundan maqsad, barcha o‘quvchi-talabalarni bilim, saviya, aqliy salohiyati, ruhiy va 
jismoniy  salomatligi,  hozirgi ehtiyojlari  va  dunyoqarashlarini  ilmiy  o‘rganish hamda 
vaqtida kerakli tajriba va amaliyotlar o‘tkazishdir.