Microsoft Word Архитектуравий ашёшунослик

Egilishdagi  mustah’kamlik  chegarasi.  Materiallarning  egilishga  sinaganda  namuna  ikki 
tayanchga qo’yiladi va simmetrik ravishda eguvchi kuch tasir ettiriladi. 
1.2-jadval 
Bazi qurilish materiallarining siqilishdagi mustah’kamlik chegarasi 
Materiallar 
Siqilishdagi mustah’kamlik chegarasi, MPa 
Granit 
120-250 
Marmar 
80-300 
Oddiy g’isht 
7.5-30 
Silikat g’isht 
7.5-20 
Og’ir beton 
10-80 
Engil beton 
50-40 
Ko’pik beton 
1,5-40 
Plastmassa 
4-500 
Po’lat 
380-1000 (va yuqori) 
 
Egilishdagi  mustah’kamlik  chegarasi.  Materiallarning  egilishga  sinaganda  namuna  ikki 
tayanchga qo’yiladi va simmetrik ravishda eguvchi kuch tasir ettiriladi. 
To’g’ri to’rt burchak kesimli  namunaning o’rtasiga qo’yilgan bitta  yig’indi kuch tasiridan 
uning egilishdagi mustah’kamlik chegarasi (R
eg
, MPa) quyidagicha topiladi: 
2
2
3
h
b
l
P
R
буз
эг



 
Agar  ikkita  yig’indi  kuch  namunaning  o’qiga  nisbatan  simmetrik  ravishda  qo’yilgan 
bo’lsa, formula quyidagicha bo’ladi: 
2
)
(
3
h
b
а
l
P
R
буз
эг




 , 
bu erda: R
buz
-buzuvchi kuch, N; 
l-tayanchlar orasidagi masofa, m; 
a-kuchlar orasidagi masofa, m; 

---

b va h-kesim yuzasining eni va balandligi, m. 
Material  egilishga  sinalganda  neytral  o’qning  yuqori  qismi  siqilishga,  pastki  qismi  esa 
cho’zilishga  ishlaydi.  Odatda  materiallarning  buzilish  alomatlari  (darz,  yoriq  va  sh.k.)  ularning 
cho’ziluvchi qismida boshlanadi.